Het UMC Utrecht begint met een pilot om patiënten 24/7 te monitoren vanuit het Medisch Regiecentrum. Het academische ziekenhuis zet voor het pilotproject met de naam COVERED een subsidie in van ruim 650.000 euro van het ministerie van VWS. COVERED borduurt voort op de inzet van monitoring op afstand die begon met innovaties zoals Early@Home en CovidTherapy@Home. UMC Utrecht verwacht dat een brede inzet van monitoring op afstand kan helpen om de druk op het Nederlandse zorgsysteem te verlichten.
In het begin van de eerste golf van de coronacrisis startte het UMC Utrecht met een slimme pleister op de borst van coronapatiënten, met daarin een draadloze sensor. Zo was het mogelijk om coronapatiënten op afstand in de gaten te houden. Voor de slimme pleister werkt het UMC Utrecht samen met Philips. De draadloze sensor in de pleister meet de ademhaling en hartslag van de patiënt. Voor monitoring op afstand van de coronapatiënten werd in het voorjaar van 2020 een speciale monitorkamer ingericht. Inmiddels heeft de monitorkamer een structurele bestemming gekregen voor slimme zorg op afstand en is hij omgedoopt tot medisch regiecentrum.
Kansrijke innovaties
Behalve het medisch regiecentrum zijn tijdens de coronacrisis ook twee e-health-toepassingen, Early@home en CovidTherapy@home, uitgerold. De volgende stap werd in februari 2022 aangekondigd: het inzetten van slimme pleisters op de reguliere verpleegafdelingen. UMC Utrecht spreekt over ‘kansrijke innovaties in het kader van patiëntgerichtheid, patiëntveiligheid, minder besmettingsrisico en de toenmalige schaarste van beschermingsmiddelen’. De toepassingen kunnen daarnaast helpen om de druk als gevolg van vergrijzing, personeelstekorten en corona beter te verdelen over het hele zorgsysteem.
“Los van nieuwe COVID-golven, zal de zorg de komende jaren alleen maar verder onder druk komen te staan door ‘vergrijzing’”, stelt Remco van Lunteren, lid raad van bestuur UMC Utrecht, op de website van UMC Utrecht. “De vraag naar zorg zal erdoor toenemen, terwijl de arbeidsmarkt als geheel zal krimpen. Dat geldt ook voor zorgmedewerkers. Dit soort innovaties moet ons zo snel mogelijk gaan helpen de zorg toch bereikbaar te houden. Nu en in de toekomst.”
24/7 monitoring op afstand
Het project COVERED richt zich op 24/7 monitoren op afstand van (COVID) patiënten en patiënten met andere infectieziekten. Om te onderzoeken hoe en bij wie 24/7 thuismonitoren optimaal en veilig toe te passen is, monitort het medisch regiecentrum (MRC) eerst patiënten op een reguliere verpleegafdeling met het Checkpoint Cardio systeem, zo vertelt projectleider en technisch geneeskundige Martine Breteler. Dat betreft vitale functies zoals hartslag, ademfrequentie, zuurstofsaturatie, bloeddruk en temperatuur. “Dit geeft verpleegkundigen op de afdeling de ruimte om met continue monitoring te leren werken.”
Nu vindt thuismonitoring van COVID-patiënten nog drie keer per dag en handmatig plaats. De beperkende factor hierbij is dat deze methode voor een kleine groep relatief gezonde patiënten geschikt is. Met continue thuismonitoring moet een grotere groep patiënten geholpen kunnen worden.
Verder heeft het MRC dagelijks contact op afstand met de patiënt en de zorgverlener, stelt Breteler. Zij vindt dit heel belangrijk. Continu monitoren is volgens Breteler een hulpmiddel om achteruitgang op afstand te kunnen signaleren en zo nodig in te grijpen, maar vervangt nooit de klinische blik van de verpleegkundige of medisch specialist. “De menselijke maat, aandacht voor en het dagelijkse gesprek met de patiënt blijft essentieel.”
Voordelen verpleegkundige & patiënt
Verpleegkundigen op de afdeling geeft het 24/7 monitoring op afstand een gevoel van veiligheid, stelt Breteler – vooral als zij in avond- en nachtdienst vaak met minder collega’s staan. Continue monitoring maakt het mogelijk om tijdig te signaleren als iemand achteruit gaat, zodat eerder ingrijpen mogelijk is. Omdat verpleegkundigen niet langer handmatig alle vitale functies van de patiënt hoeve te controleren en in te voeren in het systeem krijgen zij meer ruimte voor andere zorgtaken en hebben zij extra tijd voor hun patiënt. Die patiënt krijgt meer regie, terwijl zij kunnen herstellen in hun eigen, vertrouwde omgeving.
Samen met regiopartners (huisartsen en andere medische regiecentra) verkent het UMC Utrecht wat de meerwaarde is van continue monitoring op afstand om zorg in de toekomst anders te organiseren. Breteler verwacht dat het helpt de zorg in het ziekenhuis overeind te houden voor patiënten met een uitgebreide zorgvraag. “En als de pandemie weer opleeft, dan staan we klaar om met continu thuismonitoren in te spelen op de ziekenhuiscapaciteit en de zorg veilig te verdelen over het hele zorgsysteem.”
