Ruim een jaar na het tekenen van een intentieverklaring om de samenwerking te intensiveren, hebben de Universiteit Maastricht en het MUMC+/azM besloten om te fuseren. Met dat nieuws kwam het Limburgse mediaplatform L1 afgelopen weekeinde naar buiten. De fusie moet in 2025 plaatsvinden. Dan moet er ook meer duidelijkheid zijn over de vorm van de bestuurlijke fusie. Volgens Helen Mertens, bestuursvoorzitter van het Maastricht UMC+, is de voorgenomen fusie nodig om de positie van de universiteit en het universitair medisch centrum op de lange termijn te verstevigen.
Het academisch ziekenhuis Maastricht (azM) en de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FHML) van de Universiteit Maastricht (UM) werken al 15 jaar nauw samen onder de naam Maastricht UMC+. Mertens (sinds najaar 2020 voorzitter RvB MUMC+) en Rianne Letschert (voorzitter CvB Universiteit Maastricht sinds 2021), stelden in juni 2023 dat de verdergaande samenwerking de komende jaren problemen in de zorg en andere maatschappelijke uitdagingen moet beantwoorden. De focus lag daarbij op een integrale aanpak op de thema’s gezonde samenleving en nieuwe technologie. Uit het samenwerkingsplan volgt nu het fusievoornemen.
Aanpak domeinoverstijgende uitdagingen
De keuze voor de bestuurlijke fusie heeft in de basis dezelfde redenen als de vorig jaar ingezette verdergaande samenwerking. Problemen zoals vergrijzing, gezondheids- en sociaaleconomische scores en toenemende personeelstekorten vragen volgens de twee voorzitters om een stevige aanpak, inzet van de jongste wetenschappelijke inzichten en technologische innovaties, en een nog betere verbinding tussen fundamentele, academische inzichten en praktijk. Verder is er sprake van stijgende zorgkosten en kort het nieuwe kabinet op wetenschappelijk onderzoek - al benadrukt Mertens dat de fusie niet bedoeld is om bezuinigingen door te voeren.
Mertens stelt in gesprek met L1 dat zowel de universiteit als het MUMC+ 'kwetsbare organisaties' zijn, wat de krachtenbundeling nodig maakt. Daarnaast is de bestuursvoorzitter ervan overtuigd dat veel maatschappelijke vraagstukken niet alleen met meer zorg op te lossen zijn. Veel zorgvragen zijn namelijk ook hulpvragen, zo merkte zij ook al op in de coverstory van ICT&health 5, 2023. Die moeten breder opgepakt worden, waar een universiteitop meer gebieden dan de faculteit Geneeskunde aan kan bijdragen.
"Voor vele zorgvragen is echt geen medische zorg nodig", aldus Mertens vorig jaar in ICT&health. "De vraag is dan: hoe gaan we die hulpvragen effectief en efficiënt te lijf. Dat vraagt om domein-overstijgende oplossingen. Eenzaamheid bijvoorbeeld los je niet op in de spreekkamer van de huisarts. In zo’n geval kun je samen met een gemeente kijken of je iets van dagbesteding kunt opzetten, of dat je iets gaat doen aan bijvoorbeeld schuldsanering. Als we de vragen beter differentiëren naar hulpvraag of zorgvraag en er zo voor zorgen dat vragen dáár terecht komen waar ze thuis horen, dan kunnen we de lastendruk op de zorg verlichten.”
Steun voor fusie
De Universiteit Maastricht en MUMC+/azM hebben vorig jaar de toenmalige ministers van VWS en van OCW persoonlijk geïnformeerd over hun intenties. De bewindslieden zouden de voorgenomen verkenning tot verdergaande samenwerking hebben onderschreven. Mogelijk moet wel de wet worden aangepast om het Maastrichtse plan te realiseren. Nergens in Nederland worden momenteel namelijk een academisch ziekenhuis en een volledige universiteit door een gezamenlijke RvB geleid.
De beide Raden van Toezicht van de UM en het MUMC+/azM hebben in 2023 ingestemd met de ingeslagen weg en ondersteunen nu ook een bestuurlijke fusie. Volgens Mertens zijn inmiddels ook de ondernemingsraden en andere relevante overlegorganen van umc en universiteit ingelicht over de voorgenomen bestuurlijke fusie. Zij kunnen nu meepraten over de verdere uitwerking.
