Volgens het Bijbelboek Genesis werd ooit op aarde één taal gesproken. De mensen in die tijd vestigden zich in het land Sinear, vlakbij de rivier de Eufraat. Ze spraken af een stad te bouwen met een toren ´tot in de hemel´. Want dan zouden ze beroemd worden. Maar God vond, dat de mensen het te hoog in de bol hadden en besloot daarom een spraakverwarring onder de mensen te veroorzaken. Ze verstonden elkaar niet meer en de bouw van de stad en de toren werd gestaakt. De mensen verspreiden zich over de aarde.
Eenheid van Taal, hét thema in dit tweede blog over interoperabiliteit in de zorg. De man die hier alles over weet is Pim Volkert. In 1997 begon hij zijn als loopbaan als medewerker informatievoorziening in ziekenhuis Rivierenland. Na elf jaar deed hij de overstap naar een EPD-leverancier. ¨Deze was ver vooruit op het gebied van user-interfaces voor zorgverleners. Toen al werd er gewerkt met standaarden als ICD-10, LOINC, SNOMED CT en IHE Nederland. Artsen waren enthousiast over het systeem. Maar met alleen een mooi EPD waren we er destijds niet. Ook DBC´s, planning en andere administratieve zaken moeten er goed in verwerkt worden. Zomaar een standaard invoeren in een land als Nederland, waar al veel gedigitaliseerd is, bleek uitermate lastig.¨
Nu werkt Pim Volkert bij Nictiz en is Eenheid van Taal zijn aandachtsgebied. ¨Een taal van de zorgverlener die ook door de computer begrepen wordt¨, zo zegt Volkert het altijd op verjaardagsfeestjes. Maar preciezer; in een Eenheid van Taal traject wordt de terminologie vastgesteld die zorgverlener (patiënt) gebruikt als ondersteuning in het primair proces, oftewel het verlenen van zorg. En in Jip-en-Janneke taal? Volkert: ¨Ik heb geen medisch achtergrond, dus ik pak een voorbeeld uit een andere hoek. Een mooie vind ik ‘rijbewijskeuring’. Wat kan daar nu mis mee gaan? Welnu, ´rijbewijskeuringen´ leggen artsen met de Diagnosethesaurus vast als een diagnose. Anders kunnen ze niet met deze DBC werken. Ik wacht nu op het moment dat een patiënt in zijn PGO ziet staan, dat hij lijdt aan ‘rijbewijskeuring´.¨ De Babylonische spraakverwarring ligt volgens Volkert niet aan de Diagnosethesaurus. Wel hoe we in Nederland de zorgadministratie ingericht hebben. ¨Het probleem is heel simpel op te lossen met Eenheid van Taal. Als de computer begrijpt dat een ´rijbewijskeuring´ geen diagnose is, maar een handeling, dan kunnen we het ook zo in het dossier en in een PGO tonen. In de Diagnosethesaurus hebben we de juiste Snomed-term aan ´rijbewijskeuring´ gekoppeld, en wel als een verrichting. Als een PGO leverancier Snomed goed gebruikt, kan hij die keurig netjes tonen in z’n software.¨
Binnen de verschillende zorgdomeinen is er al vaak in meer of mindere mate sprake van Eenheid van Taal. Zoals bij de huisartsen en apotheken. Tussen domeinen en zelfs tussen ziekenhuizen is er amper Eenheid van Taal. Daar wordt nu hard aan gewerkt. Zoals in het VIPP] programma.
Duidelijk taal over Eenheid van Taal, van Pim Volkert. Maar hij wil nog iets kwijt. ¨Regelmatig hoor ik, dat voor Eenheid van Taal artsen nieuwe codes moeten leren en ook nog eens iedereen dezelfde. En dat is nu juist het mooie van Eenheid van Taal. Uitgangspunt is, de (vak)taal van de zorgverlener of patiënt. Er komen door Eenheid van Taal geen nieuwe ziektebeelden of lichaamsdelen bij. Wie vaak wel een nieuwe ‘taal ‘ bij moeten leren, zijn de onderliggende EPD’s/ECD’s van die zorgverlener. Die systemen moeten ´begrijpen´ wat de arts bedoeld.¨
Geen Babylonische spraakverwarring meer, maar Eenheid van Taal. Daar zijn we dus hard mee bezig in de zorgsector. Niet omdat we beroemd willen zijn, zoals de Babyloniërs destijds, maar omdat we de patiënt zo goed mogelijk willen helpen.
Leest u volgende maand weer met ons mee over interoperabiliteit in de zorg?
