Investeringen in beeldschermzorg voor eenzame mensen en mensen met cognitieve problemen renderen opvallend goed. Iedere euro die er in gestoken wordt levert in de praktijk zelfs het dubbele op aan sociale en economische waarde. Dit blijkt uit een in november 2022 verschenen rapport ‘Preventieve inzet van beeldschermzorg in de wijkverpleging 2022-2026’ van VitaValley. Het gaat om een uitgewerkte maatschappelijke businesscase opgesteld in het kader van de Stimuleringsregeling E-Health Thuis (SET).
De maatschappelijke businesscase is opgesteld in samenwerking met vijf regionale koplopers, die SET-subsidie hebben ontvangen voor implementatie en opschaling van beeldschermzorg. Het gaat dan achtereenvolgens over Amaris Zorggroep, Brabantzorg, Carinova, Marente en Sensire. In de casus is een preventief scenario uitgewerkt voor mensen die eenzaam zijn of cognitieve problemen ontwikkelen. Voor de uitwerking van de maatschappelijke businesscase is gebruikgemaakt van de Social Return On Investment (SROI) methodiek.
Het resultaat is een eerste verkenning voor de opschaling van preventieve beeldschermzorg op landelijke schaal. Het belangrijkste resultaat is volgens Inge Nipshagen, projectleider bij Marente: ‘Het gezamenlijk inzicht in dat door middel van inzet van beeldzorg mensen echt langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen.’
Positief beeld virtuele zorg
Met behulp van de virtuele zorg wordt zelfmanagement gestimuleerd, het welzijn gemonitord, het netwerk gestimuleerd en geholpen bij het realiseren van een betere dagstructuur. Deze vorm van preventieve virtuele zorg wordt ingezet voor mensen die al een indicatie hebben voor wijkverpleging. Op die manier is de bekostiging gegarandeerd, maar is het preventieve aspect ook minder. In het rapport wordt dan ook de verwachting uitgesproken dat de effecten van deze virtuele zorg nog groter zullen zijn als er meer mensen, ook buiten de indicatie-groep dus, worden bereikt.
Vera Goldewijk, innovatiemanager bij Sensire, geeft aan op de website van VitaValley, waarom Sensire aan dit project meewerkte: “Voor ons was vooral de meerwaarde van preventieve beeldschermzorg een enorme zoektocht. Vanuit casuïstiek weet je dat je de goede dingen doet, maar hoe hang je hier getallen aan en bewijs je de meerwaarde? Het is fijn om dit gezamenlijk te kunnen doen met meerdere zorgorganisaties en andere stakeholders zoals de verzekeraar. Zo ontstaat er een gezamenlijk en over-all beeld en dat zegt veel meer dan vijf losse businesscases.”
Leefstijlmonitoring
Naast deze vorm van preventieve virtuele monitoring, is tegenwoordig ook leefstijlmonitoring mogelijk. Met behulp van sensors kunnen dan dag en nacht bijvoorbeeld de bewegingen van alleenwonende mensen worden gevolgd. Op die manier ontstaat inzicht in het leefpatroon van de cliënt. Mantelzorgers, zorgmedewerkers en wijkverpleging kunnen dankzij deze monitoring op afstand veranderingen in het activiteitenpatroon ontdekken. Het kan bijvoorbeeld dat iemand gaat dwalen of is gevallen. Het systeem zelf registreert opvallende veranderingen in het dagelijks leefpatroon en meldt dat. Op die manier kan er, indien nodig, gericht worden bijgestuurd. Dergelijke inzet van sensoring werkt net als de virtuele monitoring ook preventief en kan ook helpen om mensen langer thuis te laten wonen.
Virtuele wijkverpleging slaat aan
Alle seinen lijken voor virtuele beeldschermmonitoring in de wijkverpleging op groen te staan, want uit de maatschappelijke businesscase blijkt dat het werkt. In het rapport worden op heldere wijzen de kosten en de baten afgewogen. ‘Hoewel de inzet van beeldschermzorg een flinke investering vraagt in technologie, de inzet van een beeldzorgteam en implementatie- en organisatiekosten, is het resultaat voor de zorgaanbieder positief. De opbrengsten bestaan uit een tijdsbesparing door kortere zorgmomenten en het voorkomen van reistijd en -kosten. Per cliënt is dit gemiddeld 4,3 uur per maand. Bij een landelijke opschaling zoals in dit scenario doorgerekend wordt over een periode van 5 jaar ruim 990.000 uur aan tijd bespaard. Dit komt overeen met ongeveer 750 fte.’
