Om financiering van e-health te vereenvoudigen, is het belangrijk om de toegevoegde waarde ervan inzichtelijk te maken. Een multidisciplinair team van onderzoekers van Erasmus School of Health Policy & Management heeft daarom een integraal model ontwikkeld dat deze waarde van e-health inzichtelijk moet maken. Het waardemodel e-health dient stakeholders te helpen om de kosten en inspanningen tegen de baten en opbrengsten af te zetten.
Het bepalen van de waarde van e-health – tegenwoordig ook steeds vaker met digitale zorg aangeduid - gebeurt momenteel op verschillende manieren. Soms kijkt men alleen naar de financiële opbrengsten voor de zorginstelling of leverancier, soms wordt ook de maatschappelijke waarde meegenomen.
Structuur in discussie e-health
Het model kan volgens de onderzoekers worden toegepast om de soms moeizame discussie over waarde van e-health te structureren en faciliteren. Als partijen van elkaar het belang of perspectief begrijpen, kunnen ze makkelijker met elkaar tot een besluit komen, zo is het idee.
Om het model te maken, deden de onderzoekers literatuuronderzoek naar de relevante thema’s om de waarde van e-health te bepalen. Uitgangspunt was een brede definitie van waarde, waarbij zowel financiële kosten als de inspanning van zorgorganisaties, gemeentes, cliënten/bewoners en hun mantelzorgers meegenomen zijn.
Onder de opbrengsten van e-health werd onder andere (maar niet alleen) verstaan:
- Gereduceerde reiskosten (zoals bij beeldbellen).
- Verminderde stress voor mantelzorgers (zoals bij leefstijlmonitoring).
- Het beter kunnen bereiken van cliënten en bewoners.
Geïntegreerd model ontbreekt
Het literatuuronderzoek leverde een lange lijst op met thema’s die al in eerder onderzoek werden gebruikt. Het onderzoek bevestigde ook dat thema’s nog vaak afzonderlijk van elkaar worden onderzocht. Een geïntegreerd model ontbreekt in de wetenschappelijke literatuur. Samen met andere experts van onder andere Vilans en Tranzo werd het uiteindelijke waardemodel e-health ontwikkeld.
In het rapport geven de onderzoekers een overzicht van verschillende methoden om waarde te bepalen, met bijbehorende voor- en nadelen. Het geeft duidelijkheid over de toepasbaarheid van deze methoden in verschillende situaties. Daarnaast leggen zij het model en de wijze waarop het model gebruikt kan worden uit. Er is een handige invulsheet beschikbaar voor iedereen die met het model aan de slag wil.
Overzicht financiële regelingen
Het VWS-programma Zorg van Nu heeft in 2019 een overzicht gemaakt van financiële regelingen die een extra impuls geven aan het gebruik van innovaties. In totaal staan er in de ‘regelingenwaaier' 16 regelingen vernoemd. Het gaat zowel om financiering van e-health toepassingen (zoals via de SET-regeling) als om het stimuleren van digitale gegevensuitwisseling (via onder meer de VIPP-programma's).
Zorgverzekeraars en -aanbieders zien grote mogelijkheden om met digitale innovaties en e-health toepassingen patiëntvriendelijke en betaalbare zorg te (blijven) leveren in een vergrijzend Nederland. Zij zetten daarmee in op het verplaatsen van zorg naar de juiste plek en het vervangen van (ziekenhuis)zorg. Afgelopen september werd deze ambitie onderstreept gedurende een gezamenlijk congres van ZN en ziekenhuiskoepel NVZ.
