In 2023 gebruikte ruim driekwart van de huisartspraktijken e-health-toepassingen zoals e-consulten, het online aanvragen van herhaalrecepten, teleconsulten en het online inplannen van afspraken. Dat is een van de conclusies van de enquête van het Nivel onder huisartsenpraktijken over het gebruik van digitale zorg in 2023. Het gebruik van digitale zorgtoepassingen in huisartsenpraktijken is gestegen ten opzichte van 2022 en blijft nog altijd doorstijgen. De grootste groei is te zien bij grotere praktijk(vorm)en en praktijken die aangesloten zijn bij een overkoepelende organisatievorm.
Digitale zorg wordt beschouwd als een van de manieren om hoogwaardige zorg betaalbaar en toegankelijk te houden. Daarom gaat het Nivel sinds 2020 via de jaarlijkse Nivel Praktijkenquête Huisartsenzorg na welke digitale toepassingen huisartsen gebruiken en of zij verwachten dat dit in de toekomst zal veranderen. Sinds 2022 worden ook vragen gesteld over de frequentie van het gebruik van de toepassingen.
Voor het onderzoek van 2023 heeft het Nivel tussen 2 november en 10 december 2023 een enquête gestuurd naar bijna alle ruim 4800 huisartsenpraktijken in Nederland. 406 van die praktijken vulden de enquête in. In de enquête werd gevraagd naar het gebruik van e-consulten, teleconsulten, videobellen/beeldbellen, afspraken, telemonitoring, herhaalrecepten en digitale GGZ.
E-consult meest gebruikt
Alle deelnemende huisartsenpraktijken gaven aan gebruik te maken van ten minste één digitale zorgtoepassing in hun praktijk. 90% gebruikt zelfs vier of meer digitale toepassingen. Vooral het gebruik van het e-consult, het online aanvragen van herhaalrecepten en het teleconsult nam sterk toe in 2023. Deze digitale toepassingen worden inmiddels door bijna elke huisartsenpraktijk ingezet.
Het e-consult wordt door vrijwel alle praktijken dagelijks ingezet. Het teleconsult, telemonitoring en digitale GGZ worden eerder wekelijks gebruikt. Ook biedt een ruime meerderheid van de praktijken patiënten de optie om online een afspraak in te plannen. Videobellen wordt door minder praktijken gebruikt en als praktijken het gebruiken, dan is dat vaak maandelijks of maar enkele keren per jaar.
Minder digitale zorg bij kleinere praktijken
Het gebruik van de zeven onderzochte digitale toepassingen varieert van praktijk tot praktijk. In het algemeen blijkt dat praktijken met minder patiënten minder digitale zorg gebruiken dan de grotere praktijken. Het gebruik van digitale zorg is ook minder in solopraktijken dan in groepspraktijken. Het gebruik van het e-consult, het teleconsult en het online aanvragen van recepten is overigens nagenoeg gelijk tussen praktijken met een verschillende praktijkomvang.
Effectiviteit lastig meetbaar
Uit onderzoek van de vakgroep Huisartsgeneeskunde van Universiteit Maastricht blijkt overigens dat onduidelijk is hoe effectief digitale toepassingen in de huisartsenpraktijk zijn. Het is onder meer niet helder of onderzochte digitale zorgtoepassingen de werkdruk in de huisartsenzorg verlagen. Wel zien huisartsen de mogelijkheden die digitale zorg kan bieden en staan ze er in het algemeen positief tegenover. Uit de redactieraad van ICT&health kwamen een aantal reacties op dit onderzoek, die aan het begin van het nieuwsartikel hierover zijn toegevoegd.
