De KNMG heeft een nieuwe handreiking gepubliceerd met antwoorden op veelgestelde vragen over het aanbieden en houden van een videoconsult met patiënten. Daarnaast staan in de handreiking ook de nodige tips en voorbeeldsituaties waarin een videoconsult wel, of juist niet of minder, geschikt is. De inhoud van de handreiking is gebaseerd op de Handreiking videoconsulten in de zorg van het Amsterdam UMC.
Het videoconsult heeft ten tijde van de coronacrisis een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Dat leverde zowel kansen als valkuilen op. Met alle contact beperkende maatregelen was het een prima alternatief voor een groot aantal fysieke afspraken en controles. Zorg die anders, samen met de reeds honderduizenden consulten, operaties en behandelingen, uitgesteld had moeten worden. De naam 'videoconsult is een van de termen die voor het op afstand verlenen van zorg aan een patiënt via een directe (‘live’) videoverbinding. Andere termen die hiervoor gebruikt worden zijn videobellen, beeldbellen, e-consult, beeldconsult of screen-to-screenconsult.
Handreiking videoconsult met antwoorden
De handreiking is bedoeld om artsen handvatten te geven als zij een videoconsult overwegen en biedt tips voor als ze een videoconsult houden. De handreiking videoconsult behandelt, en geeft antwoord op, zeven belangrijke vragen rondom het thema videoconsult. Zo is het van belang dat de beslissing om een consult op afstand, via een videoverbinding, te houden, samen met de patiënt genomen wordt. Die beslissing kan met het beantwoorden van drie eenvoudige vragen goed onderbouwd worden. Past het videoconsult bij de zorgvraag van de patiënt? Wil de patiënt het zelf ook? En is hij daartoe in staat?
In de handreiking wordt ook antwoord gegeven op vragen over het al dan niet kiezen voor een videoconsult, de voorbereiding en waar op te letten. Maar ook informatie en voorbeelden over wanneer een videoconsult niet, of minder, geschikt is. Daar worden een aantal voorbeelden van genoemd. Die lijst is nog best uitgebreid. Enkele voorbeelden waarin een videoconsult niet, of minder, geschikt is:
- Spoedeisende situaties.
- Patiënten waarbij het noodzakelijk is dat de arts lichamelijk onderzoek verricht en/of waarbij gangbaar lichamelijk onderzoek niet uitgesteld kan worden.
- Patiënten waarbij aanvullend onderzoek dezelfde dag op locatie gebruikelijk is;
- Patiënten met onvoldoende communicatieve vaardigheden of onvoldoende technische vaardigheden en/of zonder voldoende sociale ondersteuning (familie en/of vrienden) die het videoconsult tot stand kunnen brengen.
- Patiënten die lichamelijk of geestelijk niet in staat zijn een goed videoconsult te voeren.
- Patiënten die anderstalig zijn waarbij een taalbarrière het verlenen van adequate zorg in de weg staat en/of wanneer een tolk niet kan deelnemen aan het videoconsult.
- Minderjarige patiënten tot 16 jaar waarbij ouders of gemachtigen geen toestemming geven of zelf niet aanwezig kunnen zijn tijdens het consult.
- Wilsonbekwame patiënten, waarbij de gemachtigde niet bij het videoconsult aanwezig kan of wil zijn, of als bij de arts daarover mogelijk onduidelijkheid bestaat.
Tips, informatie en vergoeding
De handreiking bevat ook de nodige waardevolle informatie over bijvoorbeeld het voorschrijven van medicatie en de dossiervoering. Zo is het op grond van artikel 67 van de Geneesmiddelenwet niet toegestaan om via internet geneesmiddelen voor te schrijven aan een patiënt die u als arts nog nooit persoonlijk hebt ontmoet, niet kent of van wie u de medicatiehistorie niet beschikbaar hebt. Daarbij moet wel aangetekend worden dat hiervoor tijdens de coronacrisis een uitzondering geldt: bij een patiënt die u nog niet eerder fysiek gezien hebt, mag u medicatie voorschrijven na een videoconsult als u het actuele medicatieoverzicht (inclusief allergieën) van de patiënt kunt inzien.
Daarnaast staan in de handreiking ook diverse tips en links voor het inwinnen van meer informatie rondom het thema. Denk aan een goede technische installatie, een veilige en adequate internetverbinding, voldoende privacy en de juiste belichting zodat je als arts goed zichtbaar bent. Tot slot bevat in de handreiking ook een aantal links naar informatie omtrent de vergoeding van deze vorm van zorg-op-afstand.
