Hoe AI de arts-patiëntervaring kan verbeteren

ma 8 april 2024 - 15:00
Dokter-computer-a
Onderzoek
Nieuws

Vandaag presenteren Microsoft en Nuance in Berlijn de resultaten van een groot onderzoek over de ervaringen van patiënten in hun relatie met artsen en hoe AI-technologie die ervaring kan verbeteren. Om een beter inzicht te krijgen in de interactie tussen arts en patiënt, de problemen die zij daarbij ondervinden en de potentiële rol die AI kan spelen, hebben Microsoft en Nuance 13.500 patiënten in elf landen, waaronder Nederland, Duitsland, België en het VK, bevraagd.

Een veelgehoorde klacht van patiënten is dat zij het niet op prijs stellen dat hun arts tijdens een consult voornamelijk op hun beeldscherm keek en/of aan het typen was. Hoewel patiënten begrijpen dat artsen de bevindingen van het consult in het medisch dossier moeten invoeren, vinden ze ook dat het typen en kijken naar het beeldscherm een afstand creëert tussen arts en patiënt. Dit is precies waar de inzet van generatieve en conversationele AI een belangrijke rol kan spelen.

Generatieve AI verbetert arts-patiënt contact

Inmiddels, zo blijkt uit het onderzoek van Microsoft en Nuance, heeft zo’n een derde van alle ondervraagde patiënten in de elf landen al ervaring opgedaan met artsen die tijdens een consult notities en gespreksverslagen via een microfoon dicteerden, bijvoorbeeld met behulp van Dragon Medical One. Vervolgens werden de gesproken woorden van de arts (en patiënt) rechtstreeks omgezet in tekst in het medisch dossier of een (verwijs)brief. Deze patiënten geven aan dat hierdoor de interactie met de arts soepeler verliep en patiënten een beter inzicht in hun gezondheidstoestand kregen.

Het gebruik van conversationele en generatieve AI biedt veelbelovende mogelijkheden om de zorg voor patiënten te verbeteren. Artsen kunnen zo een direct, persoonlijk gesprek met hun patiënt voeren en zich volledig op diens behoeften richten, terwijl de AI-oplossing op de achtergrond meeluistert en automatisch digitale aantekeningen maakt die de arts na afloop van het consult meteen kan raadplegen en gebruiken. Deze innovatie ondersteunt de arts-patiëntinteractie en zorgt voor duidelijke communicatie, een persoonlijke aanpak en meer continuïteit tijdens het zorgproces.

Zorgen over het gebruik van AI

Toch hebben de ondervraagde patiënten ook uiteenlopende meningen over de toepassing van AI. Hoewel veel patiënten de voordelen van AI-toepassingen tijdens een consult met hun arts onder ogen zien, zijn er ook patiënten die hun zorgen uitspreken over het gebruik van AI. Het staat buiten kijf dat generatieve en conversationele AI-oplossingen ertoe bijdragen dat artsen hun administratieve taken sneller, en zonder afleiding tijdens het consult, kunnen uitvoeren en zich zo beter op de behoeften van patiënt kunnen richten.

Uit het onderzoek van Micrsoft en Nuance blijkt dat met name jongere patiënten meer vertrouwen hebben in AI en de positieve invloed ervan op de zorg die zij ontvangen. Dat heeft natuurlijk vooral ook te maken met het feit dat jongeren in het dagelijkse veel vaker in aanraking komen met AI-toepassingen, zoals ChatGPT en AI-tools voor het zoeken en creëren van content, dan ouderen. Patiënten die zeiden dat ze zorgen hadden over het gebruik van AI, gaven aan dat dit met name komt door het gebrek aan regelgeving of de angst dat hun medische gegevens ergens anders worden opgeslagen.

AI regelgeving

Een belangrijk onderwerp van het onderzoek is dan ook de voortdurend veranderende regelgeving op het gebied van AI. Op dit moment zijn de meeste overheden in de elf landen die bij het onderzoek betrokken waren (Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Spanje, Australië, Zweden, België, Noorwegen, Finland en Denemarken) nog druk bezig om het AI-landschap in kaart te brengen en specifieke regelgevende kaders op te stellen.

Zorginstellingen moeten, voordat zij AI-toepassingen implementeren, garanderen dat deze toepassingen specifiek voor een medische omgeving zijn ontworpen, geschikt en veilig in gebruik zijn. Daarnaast moeten zij er ook zorg voor dragen dat de voordelen van deze systemen duidelijk aan artsen en patiënten gecommuniceerd worden.

De Europese Unie loopt voorop met haar AI-wet, de eerste uitgebreide wetgeving op dit gebied ter wereld. De bepalingen in deze AI-wet zijn gericht op gegevenskwaliteit, transparantie, overzicht en controleerbaarheid.

AI-ontwikkeling in de zorg

“Mits verantwoord ingezet, kan AI een sleutelrol spelen bij betere interacties tussen artsen en patiënten, door een omgeving te creëren waarin gepersonaliseerde zorg de norm is en de artsen zich volledig kunnen concentreren op de patiënten die tegenover hen zitten”, zo cocludeert het onderzoek van Micrsoft en Nuance. “De combinatie van omgevingsintelligentie en conversationele en generatieve AI kan de ervaringen van artsen en patiënten ingrijpend veranderen, duidelijkere communicatie ondersteunen, documenten sneller beschikbaar maken, de zorg personaliseren, zorgcontinuïteit garanderen en informatie gemakkelijk toegankelijk en begrijpelijk maken.”

De komende periode wordt een spannende tijd voor de ontwikkeling en inzet van (AI-)technologie in de zorg. “Met AI en andere opkomende technologieën hebben zorgorganisaties een gouden kans om workflows te herzien, hoogwaardige zorg toegankelijk te maken voor iedere patiënt en artsen in staat te stellen hun beste werk te leveren”, aldus het onderzoek.

Microsoft en Nuance hebben een visie om de zorg nieuw vorm te geven met unieke technologieën. Daarnaast willen beide partijen mogelijkheden combineren om processen te transformeren en omgevingen te scheppen waarin de interactie tussen arts en patiënt alle ruimte krijgt. AI en andere technologieën hebben volgens Microsoft en Nuance de potentie om, in samenwerking met artsen, de vooruitgang in de branche te versnellen, de ervaringen van arts en patiënt persoonlijker en aangenamer te maken en de toegang tot zorg te verbeteren.

Het onderzoek van Microsoft en Nuance 'Het perspectief van de patiënt: of, hoe AI-technologie de arts-patiëntervaring kan verbeteren', werd op 8 april gepresenteerd in Berlijn, in aanloop naar de DMEA 'Digital Health Conference'.