Een intensive care (IC) kan niet functioneren zonder alarmen. Het komt echter regelmatig voor dat zorgverleners op de IC te maken krijgen met een overvloed aan alarmen. Zo bleek uit onderzoek bij het John Hopkins-ziekenhuis in de VS dat een gemiddeld bed 771 alarmen per dag (!) genereert. Daar komt nog eens bij dat minstens 80 procent van alle alarmen vals is.
De kakofonie van piepjes en alarmen waar het onderzoek naar refereert en die de IC typeert, is contraproductief voor hoe de afdeling zou moeten functioneren. Te veel alarmen leveren te veel stress op voor zorgverleners. Bovendien zorgen valse alarmen voor alarmmoeheid. En dan hebben we het niet eens gehad over de nadelen voor patiënten; al deze geluiden vergroten het risico op slaapgebrek en een delier, wat vervolgens weer de hersteltijd verlengt.
Een stille IC lijkt een utopie, maar is dat zeker niet meer. Deze vijf stappen zijn nodig om de IC vrij te maken van onnodige toeters en bellen.
- Plaats een alarm in context
Als ruim vier op de vijf alarmen vals zijn, dan is het verstandig om zorgverleners te helpen om in te schatten hoeveel prioriteit ze moeten geven aan een alarm. De beste manier om dat te doen is door context toe te voegen aan een alarm. Een zorgverlener krijgt dus niet alleen het signaal dat er hulp nodig is, maar ook wat de prioriteit is en wat voor alarm het is. Een zorgverlener kan daardoor beter inschatten welke actie er nodig is. Context helpt dus om slimmer om te gaan met de meldingen die er zijn.
- Dring het aantal alarmen terug dankzij data-analyses
Het is ook mogelijk om het aantal alarmsignalen terug te dringen met behulp van data-analyses. Zo is het Máxima Medisch Centrum in Veldhoven voortdurend bezig om de eigen alarmen en systemen te analyseren en aan te scherpen. Regelmatig wordt opnieuw afgestemd welke filters worden toegepast en welke alarmen wel of niet moeten worden doorgezet naar zorgverleners. Dit zorgt ervoor dat alleen de noodzakelijke meldingen bij de zorgverleners terecht komen.
- Zorg voor efficiënte toewijzing en slimme escalatie
Door ervoor te zorgen dat de juiste zorgverleners de juiste alarmen ontvangen, kun je voorkomen dat andere zorgverleners onnodig lastig gevallen worden. Dit geeft rust op de afdeling. De veiligheid komt niet in het geding, want slimme escalatie zorgt ervoor dat de inzet van zorgverleners alleen opgeschaald wordt als dat ook echt nodig is.
- Voldoen aan wet- en regelgeving
De veiligheid van gedistribueerde alarmsystemen moet worden gevalideerd om te voldoen aan de wet- en regelgeving, zoals de Medical Device Directive en de Medical Device Regulation. Zorginstellingen zijn hier zelf verantwoordelijk voor. In de praktijk is deze validatie een stuk eenvoudiger als de zorginstelling een alarmsysteem afneemt van één leverancier die gecertificeerde apparatuur voor de keten levert. Een essentieel onderdeel van deze certificeringen is interoperabiliteit en compatibiliteit met andere medische apparatuur in de keten. Maar als zorgorganisatie wil je misschien niet vast zitten aan een specifieke leverancier. Dan heb je te maken met een netwerk van verschillende apparaten van meerdere leveranciers. In dat geval is het raadzaam om een onafhankelijke adviseur in te schakelen om de validatie uit handen te nemen.
- Van akoestische naar stille berichten
Een stille IC heeft meer voeten in de aarde dan het overschakelen van een akoestisch naar een stil alarm. Het vereist namelijk ook dat fabrikanten van medische apparatuur het mogelijk maken dat de apparatuur op die manier gebruikt mag worden. Daarnaast wil je er, als er geen akoestisch signaal afgaat, wel zeker van zijn dat het alarm is opgemerkt en dat er actie wordt ondernomen. Dat kun je ondervangen met een zogeheten gedistribueerd alarmsysteem met confirmatie (of CDAS).
Lees meer over regelgeving en CDAS in deze whitepaper
Maximale rust
Een stille IC is dus zeker geen utopie meer. Sterker nog: de IC hoeft ook niet meer de enige oase van rust te zijn binnen een ziekenhuis. Ziekenhuizen worden steeds vaker zodanig ingericht dat patiënten zo rustig mogelijk kunnen herstellen, bijvoorbeeld in eenbedskamers. Daarnaast wordt mobiliteit van de patiënt gestimuleerd. Een goed voorbeeld is de nieuwbouw van het Erasmus MC-ziekenhuis in Rotterdam, dat zo is ingericht dat patiënten maximale rust en bewegingsvrijheid kunnen ervaren.
Een ziekenhuis met maximale rust (ook buiten de IC) heeft behoorlijk wat gevolgen voor de manier waarop alarmsystemen worden ingericht. In een eenbedskamer is er bijvoorbeeld per definitie geen sociale controle, waardoor er een oplossing nodig is die de ogen en oren van kamergenoten en verpleegkundigen vervangt. Slimme sensoren in de kamer en voorzieningen voor de mobiele patiënt maken dit mogelijk.
Al deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat zorgverleners en medisch specialisten minder tijd kwijt zijn met onnodige handelingen en verstoringen. En daardoor kunnen ze juist veel persoonlijkere zorg verlenen dan in een werksituatie vol met piepjes en alarmen.
