LUMC zet in op data-ondersteunende zorg

ma 19 augustus 2024 - 06:59
Data
Nieuws

Het LUMC zet sterk in op data-ondersteunende zorg (e-health) om de zorg meer toekomstbestendig te maken, zo schrijven ze op hun website. De gezondheidsproblemen door vergrijzing nemen toe. Ook is er meer inzet nodig om een ongezonde leefstijl en sociale problemen tegen te gaan. Het aantal zorgprofessionals neemt af en de zorgkosten stijgen. Daarom is er volgens LUMC meer aandacht nodig voor preventie en proactief gezondheidsbeleid dan voor de behandeling van ziekten.

Op de Health Campus Den Haag vindt onderzoek en opleiding plaats op het gebied van huisartsgeneeskunde, ouderengeneeskunde, sociale geneeskunde en medische antropologie. De Health Campus Den Haag is een onderdeel van de afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde (PHEG) van het LUMC. In het kader van data-ondersteunende zorg wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van versleutelde patiëntgegevens van ruim honderd Haagse huisartsen voor onderzoeks- en onderwijsdoeleinden.

Haags netwerk en data

De afdeling werkt samen met verschillende partners uit de eerste- en tweedelijnszorg in de Haagse regio, zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen en huisartsenpraktijken. De studenten, artsen (in opleiding) en onderzoekers maken gebruik van het grootstedelijke netwerk; Den Haag biedt een grotere en meer diverse onderzoekspopulatie dan Leiden. Andersom ‘profiteert’ Leiden weer van de oplossingen voor gezondheidsproblemen die spelen in Den Haag.

De huisartsen, ziekenhuizen en andere eerste- en tweedelijnsorganisaties in de Haagse regio hebben samen de toegang tot een enorme hoeveelheid data. Het gaat om gegevens die bijvoorbeeld iets vertellen over het voorkomen van diabetes, hart- en vaatziekten of psychosociale problemen bij kinderen in de regio. Ook kan dat worden opgesplitst naar buurt, wijk of straat. Deze dataverzameling biedt voor onderzoekers een schat aan informatie.

Privacy gewaarborgd

In het kader van privacywetgeving kunnen zorgverleners hun patiëntgegevens logischerwijs niet zomaar met het LUMC delen. Binnen de Health Campus is daarvoor een oplossing gevonden. Het Extramuraal LUMC Academisch Netwerk (ELAN) verbindt onderzoekers met de aangesloten regionale zorgverleners door het deelbaar maken van zorggegevens. Deze data zijn geanonimiseerd en daardoor voor onderzoekers niet meer te herleiden tot een individuele patiënt. Hiermee is de privacy van patiënten gewaarborgd.

ELAN werkt ook samen met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Door relevante maatschappelijke gegevens van ongeveer twee miljoen inwoners van Den Haag en Leiden en omstreken te koppelen aan de zorgdata kan er bijvoorbeeld iets worden gezegd over de correlatie tussen luchtkwaliteit en aandoeningen aan luchtwegen en longen. Maar ook variabelen zoals opleidingsniveau, arbeidsdeelname, etniciteit en inkomen en vermogen zijn voor de onderzoekers interessant. Verder kunnen de ELAN-data gegevens waardevol zijn voor onderzoekers voor het vinden van een specifieke groep mensen voor hun onderzoek, zoals parkinsonpatiënten die roken bijvoorbeeld.

Haagse Vaten

Binnen de Health Campus zijn er meerdere onderzoeksprogramma’s die een beroep doen op de ELAN-data om de gezondheidszorg te verbeteren. Een voorbeeld daarvan is Haagse Vaten. Het is een samenwerkingsprogramma tussen regionale zorgverleners op het gebied van hart- en vaatzorg. Die heeft al verschillende successen opgeleverd. Een voorbeeld hiervan is dat uit onderzoek blijkt dat Nederlanders met een laag inkomen 1,5 keer meer risico hebben op een hartaanval of beroerte dan Nederlanders met een hoog inkomen. En dat dit risico bijna 2 keer zo groot is bij mensen met een Surinaams-Hindoestaanse achtergrond. Het toonde het belang aan om inkomen en etniciteit als risicofactor mee te nemen in de regionale richtlijnen voor hartvaatziektezorg. Het is een ontwikkeling die ook landelijk een uitwerking kan gaan hebben.

AI voor data- en zorgverbetering

Medische technologie, data en AI zijn niet meer weg te denken uit de zorg. Het is belangrijk dat toekomstige zorgprofessionals hier goed mee leren omgaan. Daarom krijgen geneeskundestudenten van het LUMC/Universiteit Leiden sinds kort in hun eerste jaar te maken met het vak ‘AI & Technologie’. De eerste editie had de vorm van een themaweek. Tijdens deze week maakten de studenten kennis met AI en medische technologie en werd ingegaan op alle aspecten hiervan. Onder andere predictiemodellen, beeldherkenning en taalmodellen kwamen aan bod.