Een aantal oncologiepatiënten hebben in het Máxima MC de beschikking over een speciale kluis. Met behulp van een vingerafdruk kunnen zelf één dosis ‘rescuemedicatie’ hieruit halen. Hierdoor ervaren patiënten zelf een stukje regie over hun medicatiegebruik. In de praktijk blijkt deze aanpak goed te werken. Momenteel wordt de medicatiekluis nog bij een beperkt aantal bedden op de afdeling oncologie toegepast, maar in de toekomst wil de afdeling oncologie dit uitbreiden naar elk bed.
De afgelopen maanden is er op de verpleegafdeling oncologie een proef gedaan met een aantal medicatiekluizen. Judith en haar collega’s merken dat de kluis in de praktijk goed werkt. Ook patiënten reageren er positief op. “Je bent minder afhankelijk”, vertelt een patiënt op de afdeling. Je kunt het medicijn pakken wanneer je het nodig hebt. Soms is dat midden in de nacht. Ik hoef dan niet te bellen, dat is fijn. Met mijn vingerafdruk kan ik de medicatie makkelijk pakken. Het is even wennen, maar het werkt heel goed.”
Biometrie raakt ingeburgerd
Waar mensen vroeger nog huiverig waren voor biometrie, ofwel herkenning op basis van lichaamskenmerken zoals vingerafdrukken of oogscans, raakt dit nu steeds meer ingeburgerd. Voor de oncologiepatiënten is het in ieder geval een uitkomst, want ze moeten soms in het ziekenhuis lang wachten op hun pijnmedicatie. Dankzij het onderzoek van oncologieverpleegkundige Judith Verheijden, kunnen patiënten op de verpleegafdeling nu zélf hun pijnmedicatie halen uit een met biometrie beschermde medicijnkluis. Dit werkt goed, want voor oncologiepatiënten is het belangrijk dat ze op tijd kunnen beschikken over medicatie om de pijnsensatie te verminderen.
Medicatiekluis verhoogt zelfmanagement
Gemiddeld genomen mogen patiënten lang niet altijd beslissen over de dosis medicatie die ze innemen; zeker niet als het om zware medicatie gaat. Toch begint dit idee in de praktijk langzaam maar zeker te kantelen. Chronische patiënten met bijvoorbeeld diabetes of astma hebben bijvoorbeeld al vaak best veel controle over de inzet van de doses medicatie die ze gebruiken.
Ook in de palliatieve zorg is het al vrij gewoon dat terminale patiënten hun eigen medicatie, bijvoorbeeld met een regelbare morfinepomp, binnen zekere marges zelf reguleren. Zelfmanagement zoals het zelf meten van waarden en monitoren van een ziekte gebeurt steeds meer en ook worden hierbij, tot op zekere hoogte, eigen beslissingen omtrent het toepassen van medicatie gestimuleerd. Dit is ook steeds beter mogelijk in een steeds snellere digitaliserende zorgsector, zoals dus ook blijkt uit dit slimme initiatief met de medicatiekluis.
Succesvolle proefperiode
Judith Verheijden legt op de website van Máxima MC graag uit waarom deze aanpak zo goed werkt: “Patiënten voelen zich soms bezwaard om de verpleegkundige te bellen als ze pijnmedicatie nodig hebben. Dan wachten ze soms met bellen. Maar hoe eerder je de medicatie hebt, hoe eerder de pijn weer acceptabel is. Daarnaast geeft de medicatiekluis patiënten zelf de regie. Zij kunnen zelf beslissen wanneer ze de medicatie nodig hebben.”
In de praktijk mag je bepaalde soorten medicatie, zoals pijnmedicatie met opiaten, niet zomaar op het nachtkastje zetten. Daar zijn regels voor vanuit de Opiumwet. Uiteindelijk ontdekte Judith dat er kleine kluisjes bestaan die je met je vingerafdruk kunt openen. Het voordeel van die biometrische aanpak is dat je geen sleutels kunt kwijtraken én niet meer te maken hebt met lastige cijfercombinaties.
Judith vertelt: “Het intoetsen van een cijfercombinatie kan voor oncologiepatiënten soms lastig zijn. Dat komt vaak door zenuwpijn naar aanleiding van de chemobehandeling. De vinger op een sensor houden is dan een stuk makkelijker. Het openen van de kluis kan alleen met de vingerafdruk van de patiënt zelf. Vooraf stellen we dit samen met de patiënt in, zodat hij of zij de rescuemedicatie kan pakken als dat nodig is. Er zit maar één dosis medicatie in de kluis. Later kan de verpleegkundige deze aanvullen met een nieuwe gift.”
