In de derde week van maart 2023 is een brief naar de Tweede Kamer gestuurd rond recente IZA-wapenfeiten. Het zeventien pagina’s tellend document werd ondertekend door minister Kuipers (VWS), minister Helder (Langdurige Zorg en Sport) en staatssecretaris Van Ooijen (VWS). In de brief komen onder meer een aantal best practices voorbij en zijn er de nodige passages over typische IZA stokpaardjes als passende zorg, digitalisering, waardegedreven zorg en burgerparticipatie.
“De beweging richting zorgtransformatie is gestart, de noodzakelijke aanpassingen zijn geïdentificeerd en de eerste resultaten worden zichtbaar voor zorgverleners, patiënten en cliënten”, laten de politici in de brief weten. Er is tevredenheid over die vooruitgang, maar er is ook de nodige relativering en het besef dat IZA vraagt om een lange adem en voortschrijdend inzicht desemt in de brief door.
Zo staat er expliciet in de kamerbrief: “De noodzakelijke transformatie van de zorg gaan we niet binnen een jaar of binnen één kabinetsperiode realiseren. De richting waarvoor we in het IZA kiezen is daarom niet alleen bepalend voor ons denken, handelen en doen tijdens de loop van het akkoord, maar ook voor de langere termijn. Daar zetten we ons, samen met de IZA-partijen, voor in. Het is nu zaak om koers te houden en dat zal niet onder slag of stoot gaan.”
Betere databeschikbaarheid
Sprekend over digitalisering en gegevensuitwisseling wordt gewezen op de afspraken die daarover zijn gemaakt in het IZA. De komende jaren wordt toegewerkt naar betere databeschikbaarheid en een passende inzet van digitale toepassingen. Op langere termijn, richting 2035, moet een informatiestelsel worden ingericht dat helpt bij de zorgtransformatie. De nationale visie en strategie op het gezondheidsinformatiestelsel is hier leidend in. In het toekomstige informatiestelsel beschikken bijvoorbeeld burgers, zorgverleners, zorgaanbieders, onderzoekers en beleidsmakers over actuele en volledige informatie. Dit is een belangrijke voorwaarde voor het kunnen leveren van passende hybride zorg.
Eerste wapenfeiten én mijlpaal
In de brief worden een flink aantal wapenfeiten en best practices genoemd met betrekking tot het leveren van passende zorg, thuismonitoring, regionale samenwerking en burgerparticipatie. Wat betreft thuismonitoring wordt expliciet gewezen over het grote thuismonitoringscentrum dat de zeven Santeon Ziekenhuizen hebben opgetuigd. Maar ook voorbeelden omtrent regionale samenwerking en burgerparticipatie staan er volop in de brief. “Op tal van plaatsen in ons land zien we al hoe het anders kan. Zo zien we intensievere samenwerking in de regio, meer samenwerking tussen de eerste en tweede lijn en zijn er goede lokale initiatieven gericht op samenwerking tussen de zorg en het sociaal domein. We nemen langzaam maar zeker afscheid van het pionieren en werken aan duurzame transformatie naar passende zorg in de praktijk. Het IZA kan hierop voortbouwen en tegelijkertijd dit proces versnellen.”
Een mooi voorbeeld was de mijlpaal die regio Mooi Maasvallei onlangs bereikte. Maasvallei overhandigde eind 2022 als eerste regio een integraal regioplan aan de NZa. Dit regioplan is het resultaat van een intensieve samenwerking door de jaren heen tussen de welzijnsorganisatie, gemeenten, werkgevers, scholen, huisartsen, GGZ, thuiszorg en het ziekenhuis. Binnen deze de samenwerking ligt de focus op preventie en goede zorg thuis. Hierdoor worden ziekenhuisopnames, waaronder lange opnames, voorkomen en zijn minder intramurale bedden binnen de GGZ nodig.
Burgerparticipatie
De komende periode wil de regering óók benutten om participatie van burgers bij het realiseren van passende zorg verder geven. Een mooi praktijkvoorbeeld hiervan zien we bij ‘GezondVeluwe - Slim samenwerken aan ontschotting in de zorg’.
“GezondVeluwe neemt het perspectief van inwoners en patiënten mee in het samenwerken in de zorg, op bestuurlijk, tactisch en operationeel niveau. Het doel van GezondVeluwe is de zorg ontschotten en de wensen en behoeften van de 150.000 inwoners in de regio centraal stellen. Het netwerk bestaat uit zorgaanbieders uit de eerste en tweede lijn, apothekers en gemeenten, met Zilveren Kruis en GGD Noord- en Oost-Gelderland als toehoorders. De partners werken in verschillende coalities samen rond een groep patiënten. GezondVeluwe heeft op verschillende momenten regiobeelden gemaakt om de meest urgente vraagstukken te bepalen.”
Wapenfeiten blijven monitoren
De kamerbrief over IZA laat zien hoe er op tal van plekken gewerkt wordt aan het daadwerkelijk realiseren van passende zorg, digitalisering, regionale samenwerking en een meer open databeschikbaarheid. Ook wordt expliciet uitgelegd op welke manier de politiek de resultaten van IZA voortdurend blijft monitoren.
“Met het IZA wordt een meerjarige beweging ingezet die meerdere jaren zal lopen. Daarbij is het goed om steeds te realiseren dat onderdelen van deze beweging niet altijd op korte termijn tot meetbare resultaten zullen leiden. De afgelopen maanden is er met IZA-partijen gesproken over hoe de monitoring van het IZA vorm moet krijgen. Besloten is dat de monitoring zal bestaan uit drie onderdelen: proces, beweging en uitkomsten voor doelgroepen. Wie wil weten hoe dit in de praktijk precies werkt of kennis wil nemen van nog meer wapenfeiten omtrent IZA, moet zeker de informatieve brief aan de Tweede Kamer even in zijn totaliteit lezen.
