Prof. Dr. Bas Bloem is wereldwijd een vooraanstaand expert op het gebied van de ziekte van Parkinson, en pleitbezorger voor een verschuiving van traditionele ziekenhuiszorg naar zorg aan huis - ondersteund door technologie. Hij meent dat de zorg naar de patiënt toe moet komen in plaats van dat de patiënt altijd naar het ziekenhuis moet gaan en ziet daarbij een belangrijke rol weggelegd voor nieuwe gezondheidstechnologie en AI, zo vertelt Bloem in de coverstory van ICT&health editie 5.
Middels het gebruik van draagbare sensoren en andere technologieën om de gezondheid van patiënten vooral in de thuissituatie continu te monitoren, hoopt Bloem therapieën te kunnen optimaliseren en patiënten meer controle te geven over hun eigen zorg - inclusief de beschikking over een persoonsgebonden omgeving met toegang tot alle medische gegevens. Nu is het nog zo dat het hele model van de zorg er nog hoofdzakelijk op gericht is om het de dokter gemakkelijk te maken.
"We voeren spreekuur op het moment dat wij overdag tijd hebben om te werken. Bovendien vragen we mensen hiervoor naar het ziekenhuis te komen. Dat is allemaal heel makkelijk voor de dokter maar niet altijd ideaal voor de patiënt. Ik zeg altijd dat het ziekenhuis de ideale plek is om een verkeerd beeld te krijgen van de ziekte van Parkinson. Want de tremor is altijd erger in het ziekenhuis, het lopen gaat paradoxaal genoeg beter in het ziekenhuis en daarnaast is de ziekte heel variabel en fluctuerend in ernst. Je maakt eigenlijk een foto, terwijl het leven van de patiënt een complexe film is.”
Andere uitdagingen
Een andere uitdaging is de snelle toename van de ziekte. Wereldwijd is Parkinson de snelst groeiende hersenziekte. Dat, afgezet tegen een krimpend arbeidspotentieel en steeds minder mensen die kiezen voor een carrière in de zorg, is uitermate zorgelijk. "De spanningsboog staat onder grote, en ik vrees snel niet meer houdbare druk", meent Bloem. "We zullen daarom technologie in de breedste zin van het woord, dus inclusief AI, keihard nodig hebben om goede zorg voor toekomstige generaties te kunnen leveren.”
En, stelt Bloem: dat betekent ook iets voor de opleiding van zorgprofessionals. "Geneeskunde is in beginsel een conservatief vak. Dat is aan de ene kant natuurlijk goed, want dokters moeten geen cowboys zijn, maar tegelijkertijd verandert de wereld in een zeer rap tempo. Veel rapper dan mensen denken. Mijn droom is dat mensen met een combinatie van wearable sensors, smartwatches, smart homes, plus digitale dagboeken zichzelf thuis zullen gaan meten. Die data moeten vervolgens in een dashboard worden weergegeven dat misschien wel primair door AI gemonitord wordt. Alarmsignalen worden vervolgens mede beoordeeld door een mens.”
Vooral kansen
Nieuwe gezondheidstechnologieën en AI bieden in de behandeling van Parkinson dan ook vooral kansen, meent Bloem, omdat Parkinson heel meetbaar is. Vandaar ook het belang van het werk van mensen zoals Luc Evers, die onderzoek gedaan heeft naar real life-monitoring van Parkinson-patiënten met wearable sensors.
"Een grote uitdaging in dit verband is het ontwikkelen van betrouwbare algoritmes. Algoritmes die betrouwbare informatie geven over het functioneren thuis bijvoorbeeld. Je kunt tremoren (het bekende trillen) in het laboratorium onder perfecte omstandigheden meten en daar een algoritme voor ontwikkelen. Maar thuis spelen allerlei (onvoorspelbare) variabelen een rol: de kat springt ineens voor je voeten, er lopen andere mensen rond, etc. Er is veel kans op ruis dus. Het filteren van signaal en ruis in de thuissituatie is een uitdaging.”
Lees het hele interview met Bas Bloem én Luc Evers in ICT&health 5, die op 23 oktober verschijnt. Bas Bloem is ook spreker tijdens de ICT&health World Conference, die van 28-30 januari 2025 plaatsvindt in Maastricht.
