Bij de bouw van het nieuwe Rijnstate ziekenhuis in Elst wordt er alles aangedaan om de CO2-uitstoot zo klein mogelijk te houden. Met behulp van 2.300 vierkante meter aan zonnepanelen wordt bijvoorbeeld waterstof gewonnen uit water. Het ziekenhuis van de toekomst zal 1,1 miljoen kilogram minder CO2 uitstoten.
Het aantal bedrijven, woningen en zorginstellingen dat waterstof gebruikt is nog minimaal. Toch zou waterstof een grote rol kunnen spelen in de Nederlandse doelstelling om in 2030 anderhalf miljoen huizen zonder gasaansluiting te hebben, een vijfde van het totaal aantal woningen. Bij de nieuwbouw van Rijnstate-Elst wordt met een grote waterstoftank in ieder geval al het goede voorbeeld gegeven.
Waterstof nodig om energieneutraal te zijn
“De tank speelt een belangrijke rol in de energievoorziening voor ons nieuwe ziekenhuis. Het is een belangrijke stap”, vertelt Willem-Jan Hanegraaf, programmadirecteur Bouw Rijnstate-Elst. “We laten hiermee niet alleen zien dat we de voorop willen lopen in de zorg voor de toekomst, maar ook hoe we dat willen doen. Ik merk dat naast zorginstellingen ook woningbouwverenigingen, industriële bedrijven en technische leveranciers onze ontwikkelingen in Elst nauwlettend volgen. We delen graag onze kennis en ervaringen.”
De bouw van het nieuwe ziekenhuis in Elst krijgt steeds meer vorm. In de tweede week van mei 2022 werd een grote waterstoftank gebracht die nodig is om het ziekenhuis van de toekomst energieneutraal te kunnen laten functioneren. De tank is afkomstig uit Noorwegen en is over het water naar Nederland gebracht. Het laatste stuk van deze reis werd over de weg afgelegd. De tank is gemaakt van staal en weegt ruim 27.000 kilo en er kan 200 kilo waterstof in worden bewaard. Door het gebruik van waterstof voorkomt Rijnstate een geschat gasverbruik van 42.000 kubieke meter per jaar. Tegelijk stoot Rijnstate 1,1 miljoen kilogram CO2 minder uit.
Waterstof & facts
Waterstof is geen energiebron, zoals zon, wind of aardgas, maar een energiedrager. Voordat we het kunnen gebruiken, moeten we het éérst produceren. Dat kan bijvoorbeeld door waterstof te halen uit aardgas, maar daarbij komt CO2 vrij en dat willen ze bij Rijnstate natuurlijk voorkomen. Door middel van een techniek die elektrolyse heet, is het ook mogelijk om waterstof te winnen uit water. Elektrolyse splitst het water in waterstof en zuurstof. Dat levert geen schadelijke uitstoot op, maar er is wel (veel) elektriciteit voor nodig.
Bij Rijnstate-Elst komt die (schone!) elektriciteit voor de waterstofproductie uit de 2.300 vierkante meter aan zonnepanelen die op het dak en naast het ziekenhuis staan. Hanegraaf: “Op zonnige dagen produceren we meer energie dan we verbruiken. Dat slaan we op in een tank waardoor we ook op bewolkte dagen onze eigen energie verbruiken.”
Verlagen CO2-footprint is prioriteit ziekenhuizen
Het verlagen van de CO2-footprint is, net als in andere sectoren, een essentieel thema in de zorg geworden. Dat kan met energieneutrale gebouwen, het toepassen van waterpompen, zonnepanelen en op tal van andere manieren. Een belangrijke milieuwinst, die nog wel eens onderschat wordt, kan hiernaast geboekt worden met verdergaande digitalisering.
Dankzij bijvoorbeeld telehealth en thuismonitoring hoeven patiënten bijvoorbeeld aanzienlijk minder benzine te verstoken doordat ze geen reistijd meer hebben. Alleen al de patiënten van Wexner Medical Center bespaarden dankzij telezorg sinds het begin van de coronapandemie bijvoorbeeld al ruim 8,33 miljoen liter aan brandstof. Dit blijkt uit een met een speciaal dashboard gemonitord onderzoek van het medisch centrum zelf. Ook in Nederlandse ziekenhuizen is er steeds meer interesse in deze positieve, duurzame ‘bijwerking’ van digitale zorg.
