In Nederland kunnen burgers inmiddels kiezen uit veertien officieel erkende PGO’s, ontworpen om de gezondheidszorg toegankelijker te maken. Voor sommigen blijkt de drempel om deze digitale tools te gebruiken echter hoog, vooral voor mensen met beperkte lees- of digitale vaardigheden. Een recente studie van Pharos in samenwerking met taalambassadeurs onderzoekt de toegankelijkheid en begrijpelijkheid van huidige PGO’s en identificeert verbetermogelijkheden. De tests, uitgevoerd door onder anderen Marjolein Linssen, Tim Schoenmakers en taalambassadeur Dicky Gingnagel, lieten zien dat gebruikers, ondanks instructievideo’s en andere hulpmiddelen, toch nog vaak worstelen met complexe terminologie en navigatie.
Verbeteringen in de PGO’s, zoals vereenvoudigde inlogprocessen en aangepaste teksten, kunnen sommige problemen oplossen. Maar er blijven wel wat obstakels. Met name terminologie blijft ingewikkeld en het is volgens het testteam belangrijk dat de zorgsector zelf werk gaat maken van duidelijkere communicatie.
Het belang van testen met eindgebruikers om de gebruiksvriendelijkheid te verhogen werd tijdens het testen duidelijk bevestigd. Opvallend is dat tijdens het testen de taalambassadeurs de PGO’s verschillend beoordeelden. Hanna Timmerman van Ivido vertelt op de website van Pharos: "Het is interessant te zien hoe de ervaringen verschillen: “De ene tester focust op tekst, de ander op plaatjes."
PGO’s: stand van zaken
Het gebruik van PGO's is in 2023 explosief gestegen, met een toename van 458 procent in unieke gebruikers, die samen meer dan 1,1 miljoen keer medische gegevens opvraagden. Het ministerie van VWS neemt steeds meer de regie in het verbeteren van het gezondheidsinformatiestelsel, onder meer door de lancering van Mijn Gezondheidsoverzicht (MGO) in maart 2024. Dit initiatief streeft ernaar alle gezondheidsgegevens centraal beschikbaar te maken, zonder concurrentie over persoonlijke gezondheidsdata. Hoewel PGO's ook zonder MGO functioneren, zal MGO gaan bijdragen aan een completer gezondheidsoverzicht, betere gegevenskwaliteit en eenvoudigere toegang zodat standaardisatie en innovatie binnen PGO's worden gestimuleerd.
Digitale kloof
Het gebruiksvriendelijk maken van digitale zorgapplicaties is cruciaal voor de digitale zorgtransitie. Initiatieven zoals de digitale helpdesk en nieuwe wetgeving zijn onder meer belangrijk om de digitale kloof te overbruggen. Pharos speelt hierbij ook een belangrijke rol door gezondheidsinformatie in brede zin toegankelijk te maken voor kwetsbare groepen en werkt dus ook volop aan het begrijpelijker en toegankelijker maken van PGO's. Het testen leverde uiteindelijk waardevolle inzichten op over de omgang van laaggeletterden met de betreffende app en laat ook het grote belang van gerichte gebruikersfeedback zien.
Testen PGO’s is belangrijk
Het testen van de PGO’s leverde uiteindelijk dus de nodige inzichten op, hoewel niet alle problematiek in de praktijk getackeld kan worden. Maar het testen heeft volgens betrokkenen zeker geholpen om iets beter te begrijpen hoe laaggeletterden omgaan met een app. Tim Schoenmakers: "Zo’n traject levert goede feedback op van gebruikers. Ontwikkelaars erkennen dat testen met laaggeletterden hen bewust maakt van mogelijke valkuilen.” Ook taalambassadeur Dicky Gingnagel benadrukt de meerwaarde: "Test je PGO zodat je begrijpt waar wij tegenaan lopen. Als je ons al van het begin had meegenomen, dan had je meteen al een betere app kunnen maken."