Toegankelijke eerstelijnszorg essentieel voor toekomst zorg

wo 6 november 2024 - 12:20
Eerstelijn
Nieuws

In aanloop naar het geplande kamerdebat over de (toekomst) van de eerstelijnszorg op 7 november benadrukt de Patiëntenfederatie in een brief aan de Tweede Kamer het belang van een toegankelijke eerstelijnszorg voor de toekomst van de zorg. De federatie stelt in de brief onder andere dat de toegang tot huisartsenzorg beter moet worden en de drempels voor fysiotherapie en mondzorg omlaag moeten gaan.

De noodzaak voor toegankelijke eerstelijnszorg wordt ook duidelijk gemaakt door cijfers van Nivel, die vorig jaar een burgerplatform organiseerde om inzicht te krijgen over hoe burgers denken dat de eerstelijnszorg er in 2030 uit moet zien. Nivel schat dat op dit moment ongeveer 37.000 mensen niet ingeschreven staan bij een huisartsenpraktijk. Dat is met name het gevolg van huisartsenpraktijken die (moeten) sluiten of verhuizen. Daarnaast zijn er nog 600.000 mensen die willen wisselen van huisarts, vaak vanwege de grote afstand tussen waar ze wonen nadat hun huisartsenpraktijk verhuisd is. De Patiëntenvereniging noemt dit een zorgelijke situatie die door de politiek opgelost moet worden.

Patiënten mijden mondzorg en fysiotherapie

Door de huidige financiële drempels voor mondzorg en fysiotherapie ziet de Patiëntenfederatie dat te veel mensen uit kostenoverwegingen besluiten deze vorm van zorg te mijden. “Hierdoor verergeren de pijn en klachten, vermindert de arbeidsparticipatie en komen patiënten uiteindelijk vaak in de complexe en duurdere tweedelijnszorg terecht. Hier moet snel een oplossing voor komen”, aldus de federatie in haar brief aan de Tweede Kamer.

Daarom adviseert men om mondzorg (deels) op te nemen in het basispakket en het recente advies van het Zorginstituut op te volgen. Daarin wordt voorgesteld dat de eerste twintig fysiotherapie-behandelingen voor patiënten met een aandoening op de zogenaamde ‘chronische lijst’, vergoed worden.

Patiëntenfederatie vraagt om actie en oplossingen

In de brief vraagt de Patiëntenfederatie middels een aantal vragen om oplossingen van de minister en het kabinet met het oog op voorgenomen beslissingen die ervoor zullen zorgen dat de toegang en toekomst van de eerstelijnszorg verder onder druk komen te staan.

Voorop staat het verbeteren van de toegang tot huisartsenzorg. De minister is voornemens om met landelijke partijen afspraken te maken over inzet op betere toegang tot huisartsenzorg in elke regio. ‘Welke maatregelen neemt de minister op korte om de toegang tot huisartsenzorg te verbeteren? Welke concrete oplossingen ziet de minister voor patiënten die door een verhuizing niet terecht kunnen bij een nieuwe huisarts in de buurt?

De minister wil met onafhankelijke indicatiestelling bij on-gecontracteerde wijkverpleging zorgen dat iedereen de juiste hoeveelheid zorg krijgt: niet te weinig, maar ook niet te veel. Patiëntenfederatie Nederland verwacht dat dit voor mensen met een complexere zorgvraag nadelig zal uitpakken, met het risico dat ze te weinig zorg krijgen. De federatie roept de minister daarom op deze maatregel niet door te voeren en af te zien van onafhankelijke indicatiestelling voor ongecontracteerde wijkverpleging en te borgen dat ook mensen met een complexere zorgvraag erop kunnen rekenen dat ze goede en de juiste hoeveelheid zorg krijgen.

Fysiotherapie chronische aandoeningen

Om de toegang tot paramedische zorg voor mensen met een chronische aandoening te verbeteren en zorgmijden te verbeteren heeft het Zorginstituut geadviseerd om de eerste 20 behandelingen voor aandoeningen op zogenaamde ‘chronische lijst’ te vergoeden. De Patiëntenfederatie wil van de minister weten of en hoe zij aan dit advies opvolging wil geven en welke vervolgstappen zij gaat zetten om fysiotherapie voor mensen met een chronische aandoening beter toegankelijk en betaalbaar te maken.

Tot slot is het ook belangrijk om op korte termijn toegankelijke en betaalbare mondzorg te regelen. Op dit moment zijn financiële drempels en belangrijke reden waarom mensen te laat of helemaal niet naar de tandarts gaan. “Met welke maatregelen zorgt de minister dat mondzorg op korte termijn beter toegankelijk en betaalbaar is? Hoe zorgt de minister dat mensen in 2025 geen mondzorg mijden vanwege de kosten?”, aldus de federatie in de brief (pdf) aan de Tweede Kamer.