De coronacrisis leidt bij veel zorgorganisaties in Nederland tot een versnelde uitrol van beeldzorg. Los van de technische uitdagingen moeten zorgorganisaties ook leren omgaan en inspelen op de verschillen in digitale vaardigheden van zorgprofessionals. Esther Warmelink, adviseur bij Vilans, stelt dat het gebruik van persona's daarbij kan helpen.
Zo is het voor een succesvolle invulling van beeldzorg belangrijk dat zorgprofessionals de meerwaarde daarvan inzien en het vervolgens ook daadwerkelijk gaan gebruiken. "Dat lukt alleen door rekening te houden met verschillen in digitale vaardigheden zodat iedereen het wil en kán gebruiken", legt Warmelink uit.
Grote stappen in beeldzorg
Sinds de coronacrisis zijn zorgorganisaties anders gaan werken, zo constateert Warmelink. "Een crisis zoals we die nu zien zorgt ervoor dat organisaties noodgedwongen grote stappen maken op het gebied van beeldzorg. Corona werkt in die zin al accelerator.’
Ook Plant beaamt dit: ‘Door corona heeft het beeldbellen ons een beetje ingehaald. Normaal gaan er weken overheen voordat zoiets in gebruik is, nu hebben we het met beperkte mensen en middelen uitgerold. Laten we daar vooral mee doorgaan, ook na de coronacrisis."
Helderheid over wat wel en niet mag
Toch betekent het voldoende digivaardig zijn niet ook automatisch dat deze zorgverleners ook bereid zijn zich voldoende in te spannen om met nieuwe tools zoals beeldzorg aan de slag te gaan. Daarvoor is het belangrijk, zo stelt Maaike Plant, logopediste bij SilverRade, dat organisaties helder zijn over waar mensen terecht kunnen als iets níet werkt.
Hetzelfde geldt voor het duidelijk stellen van wat wel en niet toegestaan is. "Werkt het beeldbellen niet? De digivaardige professional verzint wel olifantenpaadjes, bijvoorbeeld door zijn privé-telefoon te gebruiken. Goed bedoeld, maar niet altijd wenselijk voor de organisatie. Onze tip is om zo snel mogelijk helderheid te bieden over welke apps of digitale middelen wel en niet toegestaan zijn. Zo voorkom je dat de digivaardige professional gebruik maakt van apps die de organisatie niet heeft goedgekeurd", aldus Maaike Plant.
Geef enthousiastelingen de ruimte
Zoals in veel bedrijven zijn ook binnen zorgorganisaties altijd wel een aantal digitale enthousiastelingen te vinden. Professionals die al snel volop gebruik maken van digitale middelen en dat graag nog sneller en meer zouden willen doen.
"Geef enthousiastelingen de ruimte om nieuwe middelen uit te proberen, bijvoorbeeld een digitale wachtkamer-app met tijdschriften en audioboeken voor bewoners en personeel. Zorg er wel voor dat je ook andere persona’s betrekt bij de implementatie, de digitale enthousiasteling is niet representatief voor het hele personeelsbestand", zegt Plant. Zij was als logopediste tijdens de coronacrisis zelf overigens ook betrokken bij het uitrollen van beeldbellen bij andere behandelaren.
Onlangs werden naar aanleiding van een onderzoek een vijftal persona's geïdentificeerd. Die representeren de (niet-)digivaardige zorgmedewerker en werden ingezet bij een aantal zorgorganisaties. Deze persona's zijn:
- de analoge idealist (ook wel de ‘digistarter’)
- de aarzelende technologiegebruiker
- de drukke prioriteitensteller
- de digivaardige professional
- de digitale enthousiasteling
Het onderzoek naar de persona's is uitgevoerd in samenwerking met Digivaardig in de zorg, het practoraat Tech@doptie, Utrechtzorg en Buro Strakz. Er is onder andere uitgebreid gesproken met zorgprofessionals die belast zijn met het verbeteren van digitale vaardigheden van zichzelf en collega’s.
