Samen met Achterbosch Architecten en innovatie-lab Jamzone heeft Zorggroep Oude en Nieuwe Land (Steenwijkerland, Noordoostpolder en Urk) middels biometrie en virtual reality laten onderzoeken welke beïnvloedbare omgevingsfactoren rond bouw en inrichting een positieve invloed hebben op het welzijn van bewoners, verzorgenden en bezoekers.
Met de resultaten wil de zorgaanbieder welzijn en zelfstandigheid van mensen met dementie vergroten. Volgens de zorgaanbieder is waardevolle informatie opgehaald bij mensen met dementie en vertaald naar concrete inzichten over gevoelens van stress en welzijn, ontspanning en positieve opwinding bij veranderingen in de bebouwde woon- en werkomgeving.
Het onderzoek bestond uit twee onderdelen: Stressmeting en Virtual Reality. De centrale vraag was: ‘Welke wijzigingen in omgevingsfactoren, in het bijzonder in de architectuur, hebben een positieve invloed op het welzijn van bewoners en verzorgenden? En hoe kunnen we zogenaamde ‘criteria van succes’ identificeren die helpen de gebouwde omgeving tot een flexibele healthy environment te maken?’
Beleving in VR
Bewoners (en medewerkers) werden via biometriesensoren uitgebreid doorgemeten om te ontdekken wat mensen inspireert in hun leefomgeving. De resultaten van dit onderzoek zijn vertaald naar een ontwerp/concept van de architect, waarna 3D-tekeningen levensecht werden afgebeeld in VR. Het ontwerp kon zo steeds worden veranderd: beton werd hout of een plantenwand, de binnentuin werd zichtbaar met glazen schuifwanden. Opnieuw werden bewoners en medewerkers uitgebreid doorgemeten, nu terwijl ze een VR-bril op hadden.
Ook de medewerkers zijn uitgebreid gemonitord. In de metingen van de begeleiding valt op dat de dag van de meting de meest gezonde dag van de 3 was. Er werd meer bewogen dan tijdens een normale dag. Er waren veel meer zogenaamde stressritmes tijdens de dag waarbij stress en ontspanning elkaar afwisselden. En, volgens de zorggroep mogelijk de belangrijkste uitkomst: de nacht was veel beter. “Het is mooi dat ook de resultaten van onze eigen medewerkers bruikbare informatie op hebben geleverd. We hopen daar meer mee te kunnen doen,” aldus manager Wonen en zorg Thea de Boer van de Zorggroep.
Veelbelovende aanwijzingen welzijn
Zorggroep Oude en Nieuwe Land wil de nieuwe onderzoeksmethode in de toekomst gericht blijven gebruiken. Het levert volgens de zorgaanbieder veelbelovende aanwijzingen op het gebied van onder meer welzijn op die zo logisch en overtuigend zijn dat ZONL zich hierop mede wil baseren bij het ontwikkelen van huisvesting voor mensen met dementie. Daarbij zoekt ze nadrukkelijk de samenwerking op met andere partners, aldus bestuurder Albert Hilvers.
“Het is ontroerend om te zien hoe we toch de stem van de cliënt kunnen waarnemen, ook al lukt het spreken niet meer goed. Je lichaam spreekt voor jou en wij leren om op een andere manier te luisteren naar jouw behoeften. Deze ervaring delen we graag met anderen en het zou geweldig zijn als we dit instrument verder kunnen ontwikkelen.”
Bredere belangstelling
ZorgSaamWonen, het landelijke platform voor de maatschappelijke opgaven op het gebied van wonen, zorg en welzijn bekijkt het onderzoek positief, stelt De Boer: “Zij hebben voorgesteld om het onderzoek te presenteren aan een aantal van hun experts en contacten. Zo hopen we bredere belangstelling, meedenken en meewerken te genereren.”
