Terwijl de zorg steeds meer lijkt te bezwijken onder kostenstijging, personeelstekorten en werkdruk is de noodzaak om te digitaliseren alleen maar groter geworden. Tot op heden werd daarmee echter nog niet voldoende vaart gemaakt. Dankzij een nieuwe methodiek lijkt daar nu eindelijk verandering in te komen.
Over de noodzaak twijfelt niemand. Om de zorg bereikbaar en betaalbaar te houden is er meer nodig dan wat er tot nu toe is gedaan om door middel van digitalisering processen te verbeteren. Ondanks tal van gesubsidieerde programma’s om de invoering van slimme portals, beeldzorg en allerlei vormen van kunstmatige intelligentie (AI) bevorderen, is het nog altijd niet gelukt het tij te keren.
Praktisch model
Gezondheidswetenschapper Rosian Tossaint was zich er van bewust dat het anders moest en ontwikkelde een praktisch model met bijbehorende quickscan, waarmee zorgorganisaties aan de juiste knoppen kunnen draaien om e-health succesvol te integreren voor de patiënt, de zorgprofessional en de zorgorganisatie. Zij promoveerde onlangs aan de Universiteit Leiden op haar Hybrid Health Care Quality Assesment (HHQA) model.
Om zover te komen ging Rosian tijdens haar promotieonderzoek op zoek naar de oorzaken en bedacht samen met patiënten, zorgverleners, ontwikkelaars en bestuurders aan welke ‘knoppen’ gedraaid moet worden om de boel in beweging te krijgen. Rosian zag als dochter van een Brabantse championkweker zelf in hoe processen georganiseerd zijn en waar soms de schoen wringt. “Ik leerde dat een goede organisatie essentieel is om je doelen te bereiken. Dat is met e-health niet anders. Prachtige e-health ingebed in een belabberd georganiseerde zorgorganisatie levert nog steeds slechte zorg op. Het is als een vlag op een modderschuit”, aldus Rosian.
Valkuilen bij digitalisering
Na haar opleiding fysiotherapie studeerde zij gezondheidswetenschappen aan de Universiteit Maastricht en begeleide zij diverse zorginstellingen bij het oplossen van hun wachttijd problematiek en het slimmer organiseren van hun zorgverlening. Als programmamanager zorgpaden bij een grote GGZ-instelling kreeg zij het voor het eerst te maken met e-health. Het was aan haar de taak om vijftien procent van de reguliere zorg te vervangen door e-health.
Rosian: “De eerste reflex van de organisatie was verdere digitalisering van de administratie en welke zorgactiviteit vervangen kon worden. Maar naar het groter perspectief, een herziening van de zorginhoud en zorgorganisatie, werd aanvankelijk nauwelijks gekeken. Dat is een bekende valkuil.”
Ook de verschillende verwachtingen van de partijen die bij de zorg betrokken zijn, bleken voor de nodige valkuilen te zorgen. Alle reden waarom Rosian het als een uitdaging zag om de verschillende verwachtingen met elkaar te verbinden. Een andere aanpak, waarbij de zorgverlener en de patiënt samen het zorgpad uitstippelen bleek de gewenste aanpak. Rosian: “Van regisseur wordt de zorgverlener veel meer coach en begeleider. Daar kan e-health bij helpen.” Daaruit bleek dat het bij het succesvol invoeren van e-health dus niet primair gaat om de techniek maar om aanpassing van de zorgdoelstellingen. “
Zorgprofessional in de lead
Dankzij diverse technische hulpmiddelen en het gebruikersvriendelijke Uitslagenportaal kunnen patiënten zelf prikken, waardes meten en de uitslagen van diagnostisch onderzoek inzien. Vanuit technisch oogpunt is dus alle prima geregeld maat is de zorgprofessional hier nog steeds in de lead en bepaalt hij of zij hoe vaak de patiënt moet prikken en wordt op grond daarvan de medicatie vastgesteld. Kortom, ook hier is sprake van die spanning tussen de klinische uitkomst en de kwaliteit van leven van de patiënt.
Kennisplatform
Rosian is voornemens zich de komende tijd bezig te houden met het opzetten van een platform om zorgorganisaties te helpen bij het effectief integreren van e-health in hun organisatie. Dit alles om het platform te laten uitgroeien tot een kenniscentrum voor patiënten, zorgverleners, bestuurders en e-health ontwikkelaars, door te bewerkstelligen van het uitwisselen van kennis, zorgdoelstellingen en bijvoorbeeld ‘best practices’ en tools. Hierdoor zou e-health een dusdanige vlucht nemen dat voorkomen kan worden dat de zorg verzuipt.
