Het opschalen van hybride zorg. Dat lijkt momenteel hét buzzword in de gezondheidszorg. Maar wat is dat eigenlijk en vooral: hoe doe je dat nu in de praktijk? In een nieuwe podcast van het Bovenij leggen klinisch informaticus Linda van Aalten en longarts Jan Willem Kroon uit op welke manier hybride zorg wordt opgeschaald en welke keuzes daarbij worden gemaakt.
Pilots doen wil in de meeste organisaties nog wel lukken. Maar opschaling blijkt in de praktijk een stuk lastiger te zijn. Toch lukt het in Bovenij steeds beter om hybride zorg daadwerkelijk op te schalen. Het adagium in de politiek en ook in het onlangs afgesloten IZA is zelfs uitgesproken ‘Digitaal waar het kan en fysiek als het moet’. Maar in de praktijk is het opschalen van hybride zorg nog behoorlijk lastig. Bovenij is druk bezig met die opschaling van hybride zorg en deelt als digitaal koploper haar kennis daarover graag.
Hybride zorg COPD
Een sterk voorbeeld van een succesvolle digitale opschaling speelt rond patiënten met COPD. Longarts Jan Willem Kroon is in een podcast van NVZ goed te spreken over dit hybride zorgpad. “Waar zorgverleners nog wel eens terughoudend praten over digitale zorg, zijn mijn COPD-patiënten laaiend enthousiast over het feit dat ze met hun thuismeetapp eigenhandig hun ziekte kunnen monitoren. Ze vullen dagelijks de resultaten van hun metingen in en beantwoorden vragen.”
Als alles goed gaat, gebeurt er niks en anders gaat er een signaal naar het ziekenhuis. Dan wordt de patiënt gebeld door een verpleegkundige, die de patiënt adviezen geeft of oproept voor een consult. Het gaat hier dus om passende zorg pur sang: op de juiste plek én op het juiste moment. Patiënten voelen zich door deze aanpak veiliger en ervaren meer controle. Ook wordt de zorg op deze wijze persoonlijker, iedereen krijgt in de app bijvoorbeeld een individueel plan van aanpak.”
Zwangerschapsdiabetes
Linda van Aalten en longarts Jan Willem Kroon wijzen er op dat het creëren en opschalen van hybride zorgpaden vraagt om een grote tijdsinvestering van professionals., Opschalen gaat niet vanzelf en vraagt om heel veel communicatie, maar uiteindelijk levert het voor alle betrokkenen ook flink wat op. Belangrijk om te beseffen is dat elk zorgpad om een eigen aanpak vraagt. In het zorgpad zwangerschapsdiabetes zitten bijvoorbeeld vooral jonge vrouwen, die allemaal behoorlijk digitaal vaardig zijn, terwijl er bij COPD meer oudere mensen zijn die vaak minder digitale ervaring hebben. In de praktijk lukt het echter toch nog opvallend vaak om ook hen mee te krijgen, maar daar is wel eerst de nodige aandacht en uitleg voor nodig.
Kroon: “Wie een smartphone heeft kan in principe meedoen. We helpen met de installatie van de app en het gebruik vinden de mensen in de praktijk vaak best eenvoudig. Als ze eenmaal ‘om’ zijn willen ze niet meer anders want digitalisering geeft hen veel autonomie. Ze worden op afstand goed in de gaten gehouden en kunnen door de constante monitoring zelfs regelmatig een longaanval voorkomen.”
Werken met standaardapplicaties
Hybride zorg betreft in feite de combinatie van digitale en fysieke zorg. Het is uiteindelijk volgens beide pleitbezorgers vooral de kunst om die twee vormen optimaal op elkaar af te stemmen en zo een efficiencyslag te maken én passende zorg te realiseren. Bovenij heeft voor de opschaling begon allereerst expliciet een duidelijke keuze gemaakt voor twee applicaties, te weten Luscii voor het thuismeten en BeterDichtbij voor de digitale communicatie. "Door met vaste systemen te werken, kan het opschalen en implementeren sneller en effectiever”, weet Linda van Aalten uit ervaring.
Drie opschalingsmethoden
Opschaling kan in de praktijk op drie manieren vorm krijgen. Allereerst kunnen er aan een bestaand hybride zorgpad nieuwe patiënten worden toegevoegd. Een tweede opschalingsmethode is het ontwikkelen van méér zorgpaden en de derde is om oplossingen ook in andere organisaties uit te rollen. Die drie tactieken worden door Bovenij allemaal toegepast.
Het uitgebreid delen van positieve resultaten blijkt in de praktijk een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle opschaling. Een ander kernpunt bij het uitrollen van hybride zorgpaden is dat patiënten de meerwaarde van de digitalisering inzien. Ook moeten de zorgverleners het belang ervan zien en er op zijn minst positief in zitten. Linda van Aalten: “Zonder draagvlak van beide partijen werkt opschaling niet. Maar ook een duidelijke visie die gedragen wordt door de raad van bestuur en de hele organisatie is noodzakelijk.”
Inmiddels worden er in Bovenij in hoog tempo nieuwe hybride zorgpaden opgetuigd, steeds met als basis de twee genoemde applicaties. Hybride zorgpaden zijn er onder meer voor COPD, hartfalen, zwangerschapsdiabetes en chemotherapie. Ook gaan binnenkort nieuwe hybride zorgpaden live met betrekking tot hartrevalidatie en (tele)begeleiding bij exceem.