Het op afstand monitoren en begeleiden van COPD-patiënten met behulp van e-health toepassingen is een bestaande ontwikkeling die onder druk van de coronacrisis een vlucht genomen heeft. Deze week is bekend gemaakt dat huisartsen in de regio Gooi en Vechtstreek, samen met fysiotherapiepraktijken en ziekenhuis Tergooi, een pilot met EmmaCOPD starten. Een e-health toepassing om COPD-patiënten op afstand te begeleiden en vroegtijdig zogenoemde longaanvallen te herkennen.
In de twee jaar voorafgaand aan de start van de EmmaCOPD pilot voor de telebegeleiding van COPD-patiënten is de app onderzocht door het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). De resultaten van dat onderzoek waren zeer bemoedigend. Bij de patiënten die EmmaCOPD gebruikten daalde het aantal ziekenhuisopnames met liefst 70 procent, ofwel gemiddeld negen opnamedagen minder per jaar.
Dat mag gerust een bijzonder resultaat genoemd worden. Een ander onderzoek, waar het LUMC ook bij betrokken was, concludeerde dat zorg-op-afstand bij COPD-patiënten leidde tot een daling van de zorgkosten met ruim 50 procent. Echter, het aantal ziekenhuisopnames en dagen die deze patiënten in het ziekenhuis doorbrachten bleef onveranderd.
EmmaCOPD telebegeleiding
De EmmaCOPD e-health toepassing is een combinatie van een smartphone-app en een coachingsfunctie. De COPD-patiënt wordt vanuit thuis begeleid door de praktijkondersteuner, huisarts en fysiotherapeut. Die laatste kan de COPD-patiënt die EmmaCOPD gebruikt in combinatie met een Fitbit-smartwatch en aangepaste software op afstand coachen. Waneer zich de symptomen van een aanstaande longaanval voordoen dan kan de smartphone-app de COPD-patiënt via een speciaal algoritme helpen de juiste actie te nemen om de aanval te voorkomen.
In de dagelijkse begeleiding is ook een belangrijke rol weggelegd voor de mantelzorger. Deze kan de patiënt extra ondersteunen wanneer die moeite heeft de dagelijkse persoonlijke activiteitsdoelen te behalen. Wanneer de COPD-patiënt daarmee instemt dan kan EmmaCOPD een bericht, via sms op als aapje, sturen naar de mantelzorger als blijkt dat de patiënt te ver onder de persoonlijke doelstelling ligt.
Gedurende de pilot zullen een aantal stabiele COPD-patiënten vanuit de tweede lijn terugverwezen worden naar de eerste lijn. Die worden vanaf dat moment op afstand begeleid via de app. De specialist blijft op digitale afstand wel betrokken en kan meekijken indien nodig. "We hebben het met z'n allen al lang over netwerkzorg, maar in de praktijk is dit lastig te realiseren. EmmaCOPD is een platform die deze netwerkzorg, op afstand en ondersteund door e-health, heel goed kan faciliteren", vertelt Silvia Hiep-van Casteren, longarts in Tergooi.
Primeur voor EmmaCOPD
Met de start van de pilot voor telebegeleiding in 't Gooi heeft EmmaCOPD nog een primeur te pakken. Het is namelijk de eerste keer dat deze e-health toepassing ingezet gaat worden voor patiënten die onder behandeling zijn van een huisarts. "De nadruk ligt, anders dan bij toepassing in het ziekenhuis, sterker op het opbouwen van voldoende fysieke conditie om zo sterker te staan als een aanval zich aandient", vertelt Oscar van Dijk, directeur van Medicine Men, de ontwikkelaar van EmmaCOPD.
De financiering voor de pilot die nu in 't Gooi start, is afkomstig van het regionale programma Zorg Dichterbij. Dit programma werd geïnitieerd door ziekenhuis Tergooi en zorgverzekeraar Zilveren Kruis. "EmmaCOPD helpt COPD-patiënten om meer te bewegen en hun ziekte te monitoren. Met deze pilot onderzoeken we of EmmaCOPD onderdeel kan worden van de reguliere ketenzorg", aldus Simone Geldtmeijer, projectleider vanuit de Regionale Huisartsen Organisatie Gooi en Omstreken (RHOGO).
