Onlangs is uroloog in opleiding van het St. Antonius Ziekenhuis Joris Heetman gepromoveerd op zijn onderzoek naar nieuwe, verfijnde, manieren om prostaatkanker op te sporen. Een van de onderwerpen in zijn promotieonderzoek was de vraag of de PSMA PET/CT-scan agressievere prostaatkankercellen kan vinden. Tumorcellen die met een MRI of biopt niet gevonden worden.
Met de PSMA PET/CT-scan wordt gebruik gemaakt van een radioactieve stof die zich aan tumorweefsel hecht. Tijdens zijn onderzoek slaagde Heetman erin om bij een op de elf (9%) van de patiënten op deze manier agressieve tumorcellen te ontdekken. De promovendus concludeerde dan ook dat het onderzoek met een PSMA PET/CT-scan waardevol is. Om de meerwaarde exact te kunnen bepalen is wel nog verder onderzoek nodig. Daarin moeten de kosten van het onderzoek en de straling worden meegewogen.
‘Verborgen’ tumorweefsel opsporen
Het onderzoek van Heetman toont hoe dan ook aan dat het met de PSMA PET/CT-scan methode mogelijk gebleken is om tumoren te vinden die anders onopgemerkt blijven en mogelijk pas in een later stadium, wanneer de kanker verder gevorderd is, te zien zijn.
In zijn onderzoek stelt de promovendus ook dat urologen meer kunnen doen met gegevens uit bloedtesten en biopten. Daarvoor deed hij onderzoek naar rekenmodellen, zogenoemde nomogrammen, die ingezet kunnen worden om te voorspellen hoe groot de kans is dat een tumor uitzaait naar buiten de prostaat. Die informatie is waardevol om bij een ingreep de zenuwen rondom de prostaat te kunnen sparen en zo de kans op vervelende bijwerkingen van een behandeling – zoals incontinentie en erectieproblemen – te verkleinen.
Onderzoek en nieuwe technieken
In het St. Antonius Ziekenhuis kunnen urologen beschikken over geavanceerde apparatuur voor de behandeling en onderzoek van prostaatkanker. Ook voeren de specialisten steeds meer wetenschappelijk onderzoek uit naar betere diagnose- en behandelmethoden. Het ziekenhuis is zo uitgegroeid tot een van de meest vooruitstrevende centra in Nederland op het gebied van prostaatkankerzorg. “Toen ik in 2021 begon, waren er twee onderzoekers in Urologie, nu is dat aantal meer dan verdubbeld”, aldus Heetman.
Deze zomer introduceerde het Prostaatkankecentrum van het St. Antonius Ziekenhuis twee nieuwe technieken die toegepast worden bij operaties waarbij de prostaat wordt verwijderd. Een urinebuis-verlengende techniek en de zogenaamde ‘hood’-techniek, waarbij bindweefsel rond de prostaat intact wordt gelaten. Operaties waarbij de chirurgen geassisteerd worden door een Da Vinci operatierobot. Deze nieuwe technieken zorgen ervoor dat patiënten na een operatie weer sneller volledig continent zijn en eerder ook weer een erectie kunnen krijgen.
Dubbele vergrijzing
Die expertise en nieuwe diagnose- en behandeltechnieken zijn steeds harder nodig. Bij mannen is prostaatkanker de meest voorkomende vorm van kanker, met jaarlijks 13.500 nieuwe diagnoses en ongeveer 3000 overlijdens. Meer dan anderhalf keer zoveel dan eind vorige eeuw. De zogenoemde dubbele vergrijzing is daar voor een groot deel debet aan. Er komen steeds meer ouderen bij, die bovendien steeds ouder worden. In verhouding tot de vergrijzing is, zo heeft het IKNL becijferd, het aantal sterfgevallen door prostaatkanker sinds eind vorige eeuw juist gehalveerd.
