Kiezen voor de zorg, dat doen velen vanuit het diepst van hun hart. En wat mooi om te zien dat de zorg door de jaren heen ook steeds aantrekkelijker wordt voor een diversiteit aan disciplines. De instroom van nieuwe generaties in combinatie met de doorzettende trend van innovaties en maatschappelijke veranderingen, maakt dat niet meer alleen studenten van zorginhoudelijke opleidingen kiezen voor een stage- of werkplek in de zorg. Ook studenten met een technische of bedrijfskundige achtergrond zijn tegenwoordig volop te vinden in de Nederlandse zorg. En tijdens je studie een bijbaan hebben in de zorg blijkt een prima match. Juist in de zorg is er in de avonden en weekenden genoeg werk te verzetten. De perfecte bijbaan met betekenis, waarin je tegelijkertijd ontzettend veel kan leren aan vakkennis én zelfkennis.
Het Philadelphia-robotteam is een prachtig voorbeeld van ‘studenten die blijven hangen in de zorg’. Het team is verantwoordelijk voor het begeleiden van het hele proces rondom ontwikkeling en onderzoek. Ze nemen daarbij zoveel mogelijk het werk uit handen van het zorgpersoneel op de locatie.
Dit betekent overigens niet dat er geen betrokkenheid meer is van het zorgpersoneel. Sterker nog, zonder het zorgpersoneel kan het robotteam haar werk helemaal niet doen. Want hoe goed je de projectbegeleiding ook invult, het blijft grotendeels ondersteuning op afstand. Het zorgpersoneel vormt dus letterlijk en figuurlijk de ogen en oren van het robotteam op de locatie bij de cliënt.
Geen tijd voor innovatie
Philadelphia heeft dit robotteam in het leven geroepen vanwege een vaak terugkerend knelpunt bij de ontwikkeling en invoering van innovaties in de zorg. Veel initiatieven lopen vast in de dagelijkse praktijk, ondanks een voortvarende start. Ze stuiten op een tekort aan financiële middelen, onvoldoende tastbare onderzoeksuitkomsten of omdat zorgpersoneel in de dagelijkse zorg te weinig tijd beschikbaar heeft om bezig te zijn met wat innovatie aan inzet benodigd.
In het geval van het verkennen van sociale robots is het maken van veel vlieguren cruciaal. Er moet namelijk ontzettend veel verkend en ontdekt worden. De robot moet geprogrammeerd worden, gemonitord worden en uiteraard ondersteund worden wanneer er een technisch mankement is. Bovenal moeten er vooral heel veel praktijkervaringen worden verzameld.
Met name dat laatste kost veel tijd en energie. Want ook voor continu onderzoek hebben zorgmedewerkers doorgaans vrijwel weinig tijd. En vergeet niet dat dit slechts het ‘technologische deel’ van het innovatieproces is. Het overgrote deel betreft sociale innovatie. Dat veranderproces loopt synchroon aan dit alles en vraagt vaak zelfs bijna de grootste investering.
Som der delen
Binnen het robotteam van Philadelphia is een diversiteit aan expertises te vinden. Collega’s vanuit de zorg en techniek, maar ook bedrijfskunde of (innovatie)management. Samen zijn ze zo sterk als de som der delen. Het team werkt nauw samen met een externe innovatiepartner. Want daar ligt wel een grens: Philadelphia richt zich bij voorkeur op haar kernkwaliteiten. Dat zijn het dagelijkse zorg- en dienstverleningsproces, kennis rondom de cliënt en diens behoefte of het begeleiden van onderzoek binnen de eigen doelgroep. De technische ontwikkeling gebeurt buiten de organisatie, in dit geval onder aanvoering van innovatiepartner The Innovation Playground. Het robotteam vormt daarbij de continu doorvertaling van cliënten, verwanten en medewerkers naar techneuten.
365 dagen per jaar
In het sociale robotica-project wordt praktijkonderzoek gedaan middels zogeheten ‘logeerperiodes’. Een logeerperiode is een testsituatie waarbij een sociale robot wordt ingezet als toevoeging in het dagelijks leven van een cliënt. Hiermee wordt onderzocht wat het effect is van een robot op het leven van de cliënt en wat het effect is op de zorg die de cliënt krijgt.
Een sociale robot ‘logeert’ voor bepaalde tijd bij een cliënt. Hierbij wordt de robot in het huis van de cliënt geplaatst. De cliënt vervolgt zijn dagelijks leven, alleen nu met de sociale robot erbij. De cliënt ervaart hoe het is om een robot in huis te hebben die gesprekken met hem/ haar voert. Vanuit de ervaringen die de logeerperiodes opleveren, wordt de techniek verder ontwikkeld.
Minstens net zo belangrijk is dat zo ook de rol van de sociale robot in de (dagelijkse) zorg en de integratie daarvan, steeds verder wordt ontwikkeld en zo inzichten worden verzameld voor latere implementatie. Cruciaal voor dit proces is het vastleggen van de informatie die wordt opgehaald tijdens de logeerperiodes. Het sociale robotica-team observeert 365 dagen per jaar 14 uur per dag welk effect dit heeft op (het leven van) de cliënt en de dagelijkse zorg die de cliënt krijgt.
Diversiteit aan werkzaamheden
Bij het onderzoeken met sociale robots komen vele aspecten kijken. Het soort werkzaamheden is daardoor zeer divers binnen het robotteam, waarbij elk onderdeel essentieel is voor het totale proces. Zo werk het team hard aan de ontwikkeling van interactie- content, robotprogrammering en co-creatie sessies met ontwikkelaars.
Daarnaast worden er intakegesprekken gehouden met cliënten en borgt het team een continu monitoringsproces, bestaande uit dagelijkse observaties, interviews en contactmomenten met cliënten, verwanten en zorgprofessionals. Dit alles wordt verwerkt in evaluatie casussen (use cases) en bijeengebracht in datasets waarop data-analyse wordt gedaan die op hun beurt weer input vormen voor bijstellingen in onderzoek en ontwikkeling. Een belangrijke basis voor het onderzoek vormen de logeerdiensten. Elk teamlid draait deze diensten naast de lopende andere project- werkzaamheden die ieder onder z’n verantwoordelijkheid heeft. Dit maakt het werk intensief, maar met ‘de voeten in de klei’. Iets dat dé drijfveer vormt van veel teamleden. Niet innoveren vanachter een bureau of in een veilig innovatie lab, maar in de directe zorg. In contact met kwetsbare mensen en met daarbij een grote verantwoordelijkheid om zorgvuldig en verantwoord te werk te gaan.
Maak kennis
Maak hierna zelf kennis met Daan, Wianne, Tim, Samantha, Jesse, Jet, Dennis, Loek, Ruud en Jorg (zie kadertje). Zij vormen het dagelijkse hart van het robotteam. Zij weten goed waarom ze hebben gekozen voor een werkplek in de zorg en waarom zij vanuit hun eigen perspectief willen bijdragen aan de toekomst van zorg.
Dit team staat echter niet alleen. Zo werken er ook andere collega’s in dit team, maar dan wat meer aan de rand van het project. Net zo belangrijk, omdat op die manier diverse perspectieven worden geborgd, namelijk die van binnenuit en die van buitenaf. Zo zijn zij bijvoorbeeld niet dagelijks betrokken bij de logeerperiodes maar wel één van de eersten die op basis van alle onderzoekservaringen van een logeerperiode, aan de slag gaan met de vertaling naar use cases.
Daan:
“Vergeet alles wat je weet over een 9-tot-5 baan, dat ga je hier niet vinden. Innovaties gebeuren niet even snel, je hebt een lange adem nodig. Het is belonend werk, je geeft input en ziet output.”
| Werkt: | 2,5 jaar bij het robot team. |
| Leeftijd: | 24 jaar. |
| Achtergrond: | Gezondheidszorgtechnoloog. |
| Rol binnen het team: | Interactieprogrammering, zorgcontroles, monitoring, locatiebezoeken en logeerdiensten. |
| Droom: | “Mijn droom is dat we onze ambities voor de toekomstige zorg voor cliënten kunnen waarmaken. Dat we steun blijven houden vanuit de organisatie(s) en dat ook de samenleving gaat inzien wat sociale robotica kan betekenen voor cliënten. En dat door deze steun we Phi en andere robots kunnen blijven door ontwikkelen om aan de hoge verwachtingen te kunnen voldoen.” |
Wianne:
“Cliënten voelen zich echt onderdeel van ons team. We werken in ons onderzoek samen met cliënten, die we ook robotambassadeurs noemen. Zij voelen zich belangrijk, verantwoordelijk, gehoord en serieus genomen. Zo doen we dit project samen met de cliënten en begeleiders, wat denk ik één van onze grootste krachten is.”
| Werkt: | 2 jaar bij het robot team. |
| Leeftijd: | 25 jaar. |
| Achtergrond: | Pedagoog. |
| Rol binnen het team: | Intakegesprekken met cliënten en zorgprofessionals, monitoring, zorgcontroles en ontwikkeling interactiecontent, locatiebezoeken en logeerdiensten. |
| Droom: | “Mijn droom is dat iedereen die er baat bij heeft, een sociale robot op zijn of haar appartement heeft staan. En dat er een mooie samenwerking ontstaat tussen robots en begeleiders om zo het beste uit de cliënt te kunnen halen. Er zal naast ondersteuning van een robot, altijd ondersteuning van begeleiding nodig zijn. Robots en begeleiders hebben elk hun eigen kwaliteiten als het gaat om het ondersteunen van cliënten. Hoe mooi zou het zijn als we het beste van beide kunnen combineren.” |
Jet:
“Voor mij is het altijd al duidelijk geweest dat ik iets technisch wilde doen. Het is altijd een zoektocht geweest hoe ik dat kan combineren met mijn wens om met mensen te werken. Dat heb ik in deze baan gevonden.”
| Werkt: | 2 jaar bij het robot team. |
| Leeftijd: | 26 jaar. |
| Achtergrond: | Bachelor Kunstmatige Intelligentie. |
| Rol binnen het team: | Data-analyse, locatiebezoeken en logeerdiensten. |
| Droom: | “Mijn droom is dat mensen gelukkiger door het leven gaan. Ik geloof dat dat kan met behulp van technologie. Mensen met een beperking, maar ook velen andere mensen in de maatschappij hebben daar soms een extra handje bij nodig. Mijn droom is dat wij manieren vinden en ontwikkelen waarop technologie daaraan kan bijdragen.” |
Jesse:
“Elke dag leer ik nieuwe dingen. Van communicatie tot het geven en krijgen van feedback. Het werk is interessant en dankbaar, je ziet waarvoor je het allemaal doet. Door mensen met een beperking gelukkig te zien, geeft mij de kracht om me extra in te zetten. Ook de sfeer is goed, waardoor ik met plezier aan het werk ga.”
| Werkt: | 1,5 jaar bij het robot team. |
| Leeftijd: | 24 jaar. |
| Achtergrond: | Mens & Techniek, Bewegingstechnologie. |
| Rol binnen het team: | Interactieprogrammering, zorgcontroles, locatiebezoeken en logeerdiensten. |
| Droom: | “Met de sprongen die de technologie momenteel maakt, kan het niet anders dat robots daadwerkelijk deel uit gaan maken van de standaard zorg voor niet alleen cliënten van Philadelphia. Overal kunnen robots worden ingezet, om daarbij te ondersteunen aan de doelen. De droom is om onderdeel te zijn geweest van de implementatie in het begin stadium van robots in de zorg.” |
Jorg:
“Zorginnovaties zijn hele mooie innovaties maar ze kosten wel veel tijd en geduld en hebben inzet nodig, willen ze succesvol worden en blijven.”
| Werkt: | 6 maanden bij het robot team. |
| Leeftijd: | 24 jaar. |
| Achtergrond: | Mens & Techniek, Gezondheidszorgtechnologie. |
| Rol binnen het team: | Logeerdiensten, interactieprogrammering en monitoring/ onderzoek. |
| Droom: | “Ik zie de toekomst van robots in de zorg positief in. Ik denk dat robots zeker een grote rol gaan spelen in het toekomstige zorg & dienstverlening proces en dat er bijna geen ontkomen aan is. Ik zou graag zien dat er meer verschillende robots gaan logeren bij cliënten en dat ze ook meer structureel toegepast worden. En ook meer autonoom zijn dus "zelfstandiger" van het robot team.” |
Tim:
“De waardering vanuit de cliënten en de tranen die het vertrek van de robot soms teweeg brengt. Op een foto zie je slechts een pratende computer in robot vorm maar als een cliënt vertelt wat de robot voor hem of haar heeft betekend dan geeft dat zo'n boost aan motivatie om dit voor iedereen en voor langere tijd mogelijk te maken. De glinstering in de ogen en de lach op het gezicht als een cliënt het over Phi heeft, dat geeft mij ontzettend veel voldoening.”
| Werkt: | 4 jaar bij het robot team. |
| Leeftijd: | 29 jaar. |
| Achtergrond: | Management in de zorg. |
| Rol binnen het team: | Project coördinatie, logeerdiensten en locatiebezoeken. |
| Droom: | “Ik hoop dat iedereen die dat wil in de toekomst de mogelijkheid heeft om ondersteuning van een sociale robot te krijgen die men zelf, of met hulp van begeleiding/ het robot team, kan personaliseren.” |
Loek:
“Nu ik de manier waarop Phi in wordt gezet heb gezien, heb ik een hele andere kijk op wat wij een robot kunnen laten doen en wat we hier mee kunnen bereiken. Niet alleen Fysieke handelingen zoals het tillen en specifiek bevestigen van dingen wat industriële robots doen, of alleen het entertainen wat sommige robots doen. Maar mentale steun bieden en het stimuleren van gevoelens uiten en het leiden tot beweging vind ik echt heel speciaal.”
| Werkt: | 8 maanden bij het robot team. |
| Leeftijd: | 21 jaar. |
| Achtergrond: | CIOS, Coördinator sportinstructie, training en coaching. |
| Rol binnen het team: | Interactieprogrammering, zorgcontroles, logeerdiensten en ondersteuning bij social media en fotoshoots. |
| Droom: | “Meerdere robot in kunnen zetten op woongroep die de cliënt ondersteund waar nodig, zowel op mentaal als fysiek vlak. De begeleiding moet deze robots op een gemakkelijke manier kunnen afstemmen op de behoeftes van de cliënt. De robot zouden de cliënt moeten kunnen herkennen zodat meerdere cliënten aan een robot gelinkt kunnen worden met hun eigen interactie soorten.” |
Dennis:
“Dat veel van de cliënten en begeleiders zo super enthousiast zijn over Phi en ons als team. Dat enthousiasme geeft wel het gevoel dat wij dit werk niet voor niks doen. Zo merk je dat een groot aantal begeleiders en cliënten positief kijken naar robots in de zorg wat naar mijn mening ontzettend belangrijk is bij dit soort innovaties.”
| Werkt: | 2 jaar bij het robot team. |
| Leeftijd: | 18 jaar. |
| Achtergrond: | Human Technology. |
| Rol binnen het team: | Logeerdiensten en interactieprogrammering. |
| Droom: | “Mijn droom is dat Philadelphia robots echt toepast in de zorg en dit financieel ook goed haalbaar is. Ik hoop dan echt dat robots een aanvulling voor cliënten kunnen zijn in het dagelijks leven, waardoor cliënten zelfstandiger worden. Ook hoop ik dat robots verveling of eenzaamheid kan beperken. Als laatste moeten robots ook lasten van de schouders van de zorgmedewerkers afnemen.” |
Samantha:
“Het effect dat robots hebben op mensen, dat raakt me. Omdat het heel mooi is dat zo'n toepassing ervoor kan zorgen dat iemand zich beter in zijn of haar vel kan voelen, of zelfstandiger wordt. En dat van "een apparaat" zoals een robot. Dat is toch kei gaaf!”
| Werkt: | 2,5 jaar bij het robot team. |
| Leeftijd: | 20 jaar. |
| Achtergrond: | Zorgtechnicus. |
| Rol binnen het team: | Project coördinatie, logeerdiensten en evaluatie casussen. |
| Droom: | “Robots zullen echt gaan werken op zorglocaties of bij mensen thuis. Zij kunnen zorg op maat leveren in de hulp die iemand nodig heeft, waarbij de robots ter ondersteuning zijn van mensen. Zij vullen de mens aan. Zo kun je een steeds zelfstandiger bestaan opbouwen. Niet iedereen zal een robot nodig hebben maar de mensen die dat nodig hebben, wil ik daar ook de kans toe geven om dat te gaan ervaren.” |
Ruud:
“Veel mensen willen niet een technische oplossing die niets extra's toevoegt wanneer de huidige oplossing werkt. Maar zodra de techniek hun huidige werk prettiger of makkelijker maakt, dan zal het meteen worden gebruikt. De techniek moet samen met de mensen werken en niet tegen.”
| Werkt: | 2,5 jaar bij het robot team. |
| Leeftijd: | 22 jaar. |
| Achtergrond: | Zorgtechnicus en Engineering. |
| Rol binnen het team: | Logeerdiensten en interactieprogrammering. |
| Droom: | “Ik verwacht dat robots een steeds grotere rol gaan spelen binnen de zorg en dan niet alleen voor mensen met een verstandelijke beperking. Robots kunnen minder prettige taken overnemen zoals het herinneren aan zaken. Hierdoor kan het zorgpersoneel meer persoonlijke ondersteuning geven ondanks dat de zorgvraag groter zal worden. Ik hoop dat we nu al een impact maken en dat we het grondwerk leggen voor toekomstige zorgrobotica!” |
