Het aantal ziekenhuizen met een eigen website dat een patiënt- of patiëntenportaal biedt, is in het afgelopen jaar verdubbeld. Ging het in augustus 2017 nog om één op de drie ziekenhuizen, inmiddels bieden twee op de drie ziekenhuizen inzicht in (bepaalde) medische gegevens. Dat blijkt uit jaarlijks onderzoek van kennisinstituut Nictiz. Sinds augustus 2017 zijn er 21 patiëntportalen bijgekomen.
Patiënten kunnen nu bij 49 ziekenhuizen inloggen
om bij bepaalde gegevens te komen. Een patiëntportaal biedt zorggebruikers de mogelijkheid tot inzage in hun gezondheidsgegevens die het ziekenhuis over hen beschikbaar stelt. Deze gegevens kunnen persoonlijke gegevens, onderzoeksresultaten, medicatieoverzicht en behandelinformatie zijn. Via de website hoeonlineisjeziekenhuis kunnen
mensen zien hoe ver het ziekenhuis is waar zij behandeld (gaan) worden.
Opvallende stijging aanbod e-consult
Vaak biedt een patiëntportaal ook andere functionaliteiten, zoals een e-consult, het invullen van vragenlijsten en het maken van online afspraken. Opvallend noemt Nictiz de stijging in het aantal ziekenhuizen dat e-consult aanbiedt: van 17 naar 29. Dat maakt
het mogelijk om in het patiëntportaal een vraag te stellen aan de arts (e-consult). Afgelopen juli heeft het CWZ nog een e-consult-optie toegevoegd aan het patiëntenportaal.
Bij 2 ziekenhuizen kunnen zorggebruikers foto’s toevoegen en bij 1 ziekenhuis is videoconsult mogelijk. Nictiz weet niet of patiënten daadwerkelijk het e-consult gebruiken. Uit de eHealth-monitor 2017 bleek dat onwetendheid over de mogelijkheden bij patiënten een belangrijke rol speelt bij het lage gebruik van dergelijke consulten.
Onlangs heeft de Federatie Medisch Specialisten (FMS) een
handreiking uitgebracht om het gebruik van e-health toepassingen, zoals een e-consult te stimuleren. Hierbij gaat het om drie vormen van e-consult: bel-consulten, schriftelijke consultaties en screen-to-screen consulten. Sinds 1 januari 2018 worden e-consulten
bovendien vergoed. De verwachting is dat het aantal patiëntportalen met e-consult en videobellen zal toenemen.
Inzicht in uitslagen via patiëntportaal
Vrijwel alle patiëntportalen bieden al inzicht in onderzoeksresultaten:
- Zorggebruikers kunnen bij 47 ziekenhuizen laboratoriumresultaten inzien.
- Bij 33 ziekenhuizen kunnen zij verslagen van beeldvormend onderzoek en radiologie inzien.
- Bij 4 ziekenhuizen zijn ook de beelden zoals röntgenfoto’s en MRI-scans in te zien.
21 procent (10 van de 47 ziekenhuizen) stelt de laboratoriumuitslagen binnen een dag beschikbaar in het portaal (realtime). Bij 32 ziekenhuizen staan de resultaten binnen een week in het portaal. Bij de ziekenhuizen met realtime inzage krijgen zorggebruikers vaak de waarschuwing dat de arts de laboratoriumresultaten nog niet heeft bekeken. De Patiëntenfederatie is voorstander van realtime inzage en vindt uitstel betuttelend. Koepelorganisatie voor ziekenhuizen NVZ
liet eerder dit jaar weten dat veel ziekenhuizen hier al druk mee bezig zijn, in overleg met patiënten
Ziekenhuizen staan vaak voor de keuze of ze onderzoeksresultaten realtime of met vertraging in het patiëntportaal tonen. Beide opties hebben voor- en nadelen en moeten daarom weloverwogen genomen worden, meent Nictiz. De argumentenwijzer in het
handboek ‘Online inzage, hoe regelen we dat?!‘ moet ziekenhuizen helpen bij het maken van deze keuze en het succesvol implementeren.
Recht op inzage vanaf 2020
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft als outcome doel geformuleerd dat per 2020 iedereen zijn medische gegevens digitaal en gestructureerd kan inzien en eigen gegevens kan toevoegen aan zijn persoonlijke gezondheidsomgeving. De Wet Aanvullende Bepalingen Verwerking Persoonsgegevens in de Zorg (Wabpz)
bepaalt dat alle Nederlanders vanaf 2020 volledig digitaal inzagerecht hebben in hun medische gegevens. dat kan via een portaal of via een overkoepelend PGO dat op basis van de MedMij-afspraken gegevens uit informatiesystemen zoals een EPD kan halen.
Het Versnellingsprogramma Informatie-uitwisseling Patiënt en Professional (VIPP)
moet ervoor zorgen dat ziekenhuizen vóór 2020 op een gestandaardiseerde en veilige manier informatie digitaal kunnen uitwisselen met de patiënt. Mede door deze stimulans is het aantal patiëntportalen in twee jaar gestegen van 22 naar 49. Deze toename bevestigt dat de regeling haar vruchten afwerpt, aldus Nictiz. Goed geïnformeerde patiënten kunnen zich beter voorbereiden op het gesprek met hun arts waardoor de zorg patiëntgerichter wordt. Minister Bruno Bruins (Medische Zorg & Sport)
verwacht dat alle ziekenhuizen de VIPP-deadlines gaan halen.
Openingsmanifestatie van de e-healthweek 2019
Meer weten over hoe, waarmee en met wie de zorg haar toekomst implementeert? Bezoek dan op 21 januari 2019 de jaarlijkse ICT&health Openingsmanifestatie van de e-healthweek. Entreekaarten zijn gratis, dus wacht niet en meld u snel aan want op is op!
