Zuyderland Medisch Centrum heeft als een van de eerste ziekenhuizen in Nederland de stap gezet om voor het PACS naar de cloud te gaan. Een ontwikkeling die in lijn is met het cloud first beleid van dit ziekenhuis. Het was een intensief traject. Maar nu het met succes is afgerond, gaat Zuyderland Medisch Centrum verder met invulling geven aan de ziekenhuis brede transitie naar de cloud.
Hardware heeft een houdbaarheidsdatum, ook de hardware van een PACS. “Wij maakten al sinds 2018 gebruik van het PACS van Sectra, de hardware daarvan stond in ons eigen datacentrum", vertelt Ralph Berendsen, klinisch fysicus in Zuyderland Medisch Centrum. “We zagen op ons afkomen dat daarvoor eind 2023 sprake zou zijn van de end of support van de hardware. Daarom zijn we heel ruim daarvoor gaan nadenken over de vraag wat we dan zouden gaan doen, om te beginnen met onze interne architecten. Daaruit kwam al snel dat een oplossing in lijn met het beleid van het ziekenhuis – cloud first – voor de hand zou liggen. Er liepen al een aantal projecten op dit gebied en de wens was het datacenter op termijn te minimaliseren.”
Het ziekenhuis had dus keuze uit vier scenario’s: 1) on-premise met eigen onderhoud, 2) bij een privaat datacentrum, 3) in de eigen Microsoft Azure omgeving van het ziekenhuis en 4) in de Microsoft Azure omgeving van Sectra, een software as a service (saas) oplossing dus.
Kritische overwegingen
Bij de keuze voor een van die vier scenario’s komen veel overwegingen kijken. “Voor de medisch specialist is de performance het belangrijkste”, vertelt Berendsen. “Die stelt: ‘als het maar snel werkt, blijft werken en het klinisch proces niet verstoort’. Belangrijk voor de organisatie is de bepaling van de implementatie- en exploitatiekosten. Hierbij moet de overweging worden gemaakt over een cost of ownership berekening voor de periode van vijf en tien jaar. Die is niet eenvoudig, want het is toch een beetje appels met peren vergelijken. Er moet immers niet alleen naar de zuivere uitgaven worden gekeken, maar ook naar minder zekere aspecten zoals risico’s op de lange termijn. Daarnaast betekent het ook een verschuiving in de wijze van investeren: van grotendeels eenmalige aanschaf naar maandelijkse aanschaf en op- en afschalen. Natuurlijk is er hierbij ook het ziekenhuisbeleid om rekening mee te houden. Dat is zoals gesteld cloud first dus er moeten goede redenen zijn om dat niet te doen.”
Er is nog meer. Ook de dataduplicatie is belangrijk, in verband met de gewenste data-integratie. “De voorkeur van het ziekenhuis hierin was: in de eigen Microsoft Azure omgeving, met apps voor aanvullende toepassingen”, zegt Berendsen. “Verder moet rekening worden gehouden met het gegeven dat de architectuur intern verschilt van hoe die in de cloud is, en zelfs verschilt per cloud applicatie. En er is natuurlijk het aspect security. Daarom waren onze privacy- en security officers ook betrokken bij de gesprekken over de keuze die we moesten maken. Daarbij kwam ook de vraag ter sprake of we onze data wel onder een public cloud omgeving konden plaatsen, in verband met de privacy- en security-eisen, en in bredere zin de eisen om te voldoen aan de wet- en regelgeving. Dit bleek inderdaad mogelijk”
Discussie
Het was een proces van plussen en minnen, met een zo objectief mogelijke weging van alle voors en tegens. “Daaruit kwam een voorkeur voor gebruikmaking van onze eigen Microsoft Azure omgeving”, vertelt Berendsen. “Sectra kwam daarop met steekhoudende argumenten om ons dit toch af te raden. Het leidt tot discussie over de vraag waar de verantwoordelijkheden liggen bij onderhoud, updates en upgrades. Het is voor Sectra veel gemakkelijker om in de eigen omgeving ondersteuning te bieden, omdat het daar alle rechten op heeft. Bovendien hadden ze nog niet zoveel ervaring met de situatie in de Benelux”
Na overweging besloot Zuyderland mee te gaan met het voorstel van Sectra. “Ik sta daar ook wel achter”, zegt Berendsen. “Tegelijkertijd is daarmee niet gezegd dat het altijd zo zal blijven. We hebben de optie opengehouden om te kijken of we over vijf of zes jaar de switch kunnen maken naar onze eigen omgeving, of retransitie naar een andere landingzone. Daar stond Sectra ook voor open. Of dit gaat gebeuren zal afhangen van de ontwikkelingen die nog gaan komen en de ervaringen die we in de komende jaren gaan opdoen.”
Implementatie
Ook toen de beslissing eenmaal was gevallen, kwam bij de implementatie nog veel kijken. “Hoe leg je bijvoorbeeld de connecties met de Microsoft Azure Tenant van Sectra?”, vertelt Berendsen. “KPN is onze provider en zorgt dus voor de verbindingen tussen de locaties. Dat kan niet moeilijk zijn, denk je dan. Maar dat was het dus voor deze voor ons nieuwe materie wel. Sectra heeft hier in de Benelux ook nog niet veel ervaring mee. En voor KPN is de zorg maar een klein deel van hun profiel.”
Een tweede punt was dat met KPN een aanvullend offertetraject moest worden doorlopen. “Dat biedt meer producten aan waarmee die verbindingen tot stand kunnen worden gebracht, dus daaruit moesten we kiezen.
Toen vervolgens 150 Terabyte naar de cloud moest worden gebracht, bleek op een heel klein deel corruptie te ontstaan. Ook voor het kopiëren van data naar de cloud blijken meerdere Microsoft gecertificeerde producten te bestaan. Het systeem moet ondertussen blijven draaien dus je kunt je geen verstoringen veroorloven als gevolg van migratie. En we gingen meteen drie versies omhoog in de applicaties. Sectra doet tweemaal per jaar updates en daarin liepen we achter.”
Geleerde lessen
Alle stappen kostten tijd. Omdat het proces eind 2023 niet was afgerond, moesten de bestaande contracten op hardware worden verlengd. “Het was complexer dan we dachten”, zegt Berendsen, “dat geef ik ook door aan collega’s. Ook dat de artsen en de PACS-beheerders moeten weten wat erbij komt kijken. Je moet kennis in huis opbouwen, nulmetingen doen van je huidige performance en zorgen dat je de monitoring tools hebt voor je netwerkverkeer. En: je moet als ziekenhuis een realistische planning hebben. We dachten dat het met zeven of acht maanden wel klaar zou zijn. Daar kwamen er toch vijf maanden bij. Ook omdat in ons eigen netwerk niet alles goed werkend bleek. Dat was eerder niet opgemerkt omdat we het toen niet volop belastten.”
Nu Zuyderland een goed beeld heeft van de uitdagingen die de stap naar de cloud met zich meebrengt, is het tijd voor volgende stappen. “We kijken nu naar de opties in Enterprise Imaging”, zegt Berendsen. “En de Sectra pathologie omgeving draait nu nog on premise maar is over een paar jaar aan vervanging toe. Er moeten goede redenen zijn wil die niet in de cloud gaan. Verder willen we kijken hoe we het platform voor AI-applicaties van Sectra beter kunnen benutten. Dat konden we in de bestaande omgeving niet plaatsen. Nu is dat geen probleem meer, want in de cloud is alles beter schaalbaar. Verder stappen we met ons EPD over van SAP naar HiX en dan naar de cloud. Ook de werkplekken willen we helemaal in de cloud gaan draaien. Dat is de insteek voor alles waarbij het met een goede klinische performance mogelijk is.”
Terughoudend
Zuyderland is met de overstap van PACS naar de cloud en met de overige cloud-ambities koploper in het Nederlandse ziekenhuislandschap. Wat verklaart de terughoudendheid bij andere ziekenhuizen? “De privacy en security officers kunnen sceptisch zijn”, zegt Berendsen. “Ook kan het tot discussie leiden over wat je core competenties als ziekenhuis zijn. Verder ga je van investerings- naar exploitatiekosten, dat is ook spannend. Niet in de laatste plaats is er de vraag hoe de performance zal zijn. Begrijpelijk is die terughoudendheid dus wel.”
