Om zich goed te kunnen voorbereiden, wordt aan kwetsbare darmkankerpatiënten van ziekenhuis Nij Smellinghe een thuistrainingsprogramma aangeboden. Via een soort hometrainer, de fietsergometer, en met digitale technologie werken patiënten in hun eigen leefomgeving aan hun conditie. Door deze actieve voorbereiding op een operatie zijn er de helft minder complicaties na een darmkankeroperatie. Ook leidt het trainingsprogramma aan sneller herstel na de operatie. Het programma maakt deel uit van wetenschappelijk onderzoek.
“Doordat patiënten thuis trainen, kunnen ze vaker en efficiënter trainen en hoeven ze niet steeds naar het ziekenhuis te komen. Dit komt hun conditie en fitheid vóór de operatie ten goede”, legt Duncan Leistra, teammanager Fysiotherapie, uit.
Kwetsbare darmkankerpatiënten die thuis willen trainen krijgen daarbij digitale begeleiding. Nij Smellinghe stelt de fietsergometer beschikbaar en een fysiotherapeut van het Drachtster ziekenhuis komt langs om het programma op te starten en om instructies te geven. De fysiotherapeut kijkt vervolgens op afstand mee tijdens de trainingsperiode van vier tot zes weken. Daar waar nodig wordt de training aangepast. Ook kan de patiënt zelf de vooruitgang van de training volgen via de technologie. En via de BeterDichtbij app blijft de patiënt in nauw contact met de zorgverleners.
Strategie met T’s
Het thuistrainingsprogramma is ontwikkeld vanuit de drie T’s, die Nij Smellinghe bij de doorontwikkelingen in de zorg als uitgangspunt neemt. De eerste T staat voor Talent: de unieke capaciteiten van de patiënt en zijn omgeving staan centraal. Bij de T van Technologie horen innovatieve hulpmiddelen, zoals de fietsergometer, die de patiënt en zorgverlener ondersteunen. En de derde T staat voor Therapie; zorg wordt gericht ingezet, alleen waar nodig en zo kort mogelijk. “Het is ons doel om patiënten zoveel mogelijk in eigen regie te laten trainen, gesteund door technologie en gericht bijgestaan door zorgverleners waar nodig”, aldus lector en programmamanager Onderzoek & Innovatie Geert van der Sluis.
Het is wetenschappelijk aangetoond dat een goede conditie vóór een operatie leidt tot sneller herstel en minder complicaties. Daarom kan het een goede keuze zijn om de operatie een aantal weken uit te stellen om zo eerst te kunnen werken aan de conditie. Bij darmkankerzorg past Nij Smellinghe de ERAS-methode (Enhanced Recovery After Surgery) toe, waarbij interventies voor, tijdens en na de operatie worden gecombineerd om het herstel te versnellen. Het thuistrainingsprogramma is hiervan een voorbeeld.
Van der Sluis vertelt dat ze inmiddels veel effect zien een intensief beweegprogramma voorafgaand aan een operatie bij kwetsbare patiënten. Hij legt uit dat screening op kwetsbaarheid bepaalt wie baat heeft bij dit programma. Het betreft ongeveer twintig tot dertig procent van de darmkankerpatiënten. Voor de doorontwikkeling van het trainingsprogramma werkt Nij Smellinghe intensief samen met verschillende partners. Bedrijf Lode is leverancier van de fietsergometers en speelt een rol in de technologische ondersteuning en het Fit4Cure-platform waarop de fysiotherapeut meekijkt met de training van een patiënt.
Onderzoek en onderwijs
Daarnaast wordt in samenwerking met de Hanze Groningen gebruikgemaakt van leergemeenschappen. Studenten worden ingezet om te helpen met het verder ontwikkelen van het programma, terwijl de opgedane praktijkkennis weer terugvloeit naar het onderwijs. Voor de wetenschappelijke borging werkt Nij Smellinghe samen met het lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing van de Hanze en het UMCG.
Het thuistrainingsprogramma is onderdeel van het programma IMPACT! van Nij Smellinghe. IMPACT! richt zich op het minimaliseren van de impact van ingrijpende ziektes, zoals darmkanker. Het uitgangspunt hierbij is: zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan. IMPACT! biedt zorg vanaf de eerste hulpvraag tot het moment dat de patiënt weer actief kan deelnemen aan de maatschappij, in samenwerking met de patiënt, zijn omgeving en partners buiten het ziekenhuis.
Als het wetenschappelijk onderzoek is afgerond, wordt vervolgens gekeken naar hoe het thuistrainingsprogramma verder kan worden opgeschaald en geïntegreerd in de standaardzorg, ook bij andere patiëntgroepen. Ook gaat Nij Smellinghe de samenwerking met externe zorgpartners intensiveren, zoals diëtisten en eerstelijnszorgverleners, om zo de zorg in de hele keten te optimaliseren. Er zijn meer ziekenhuizen die hebben geïnvesteerd in prehabilitatie bij patiënten. Zo startte ruim drie jaar geleden het Noordwest ziekenhuis het onderzoeksprogramma Fit4SurgeryTV.
