Het TechMed Centrum van de Universiteit Twente wil met onderzoek, innovatie en onderwijs impact maken op de gezondheidszorg. De missie is met technologie duurzame en gepersonaliseerde gezondheidszorg voor iedereen mogelijk maken. Ontzorgen, een project gericht op het creëren van een regionaal zorg-ecosysteem voor optimalisatie van de logistiek in verpleeg-, verzorgingshuizen, en thuiszorg (VVT), sluit daar volledig bij aan, zo valt binnenkort te lezen in editie 3 van ICT&health..
Het overheidsbeleid is erop gericht om zorgafhankelijke burgers zo lang mogelijk in hun eigen woonomgeving te laten blijven wonen. Deze extramuralisering betekent dat deze mensen thuis zorg moeten kunnen ontvangen. Hieraan verbonden is het opzetten van een distributiestructuur voor de zorggerelateerde goederen en diensten die deze mensen nodig hebben.
Dit betekent een verschuiving van centrale belevering aan verpleeghuizen in grote volumes (B2B) naar belevering aan thuiszorgcliënten in kleine volumes (B2C). Dit brengt grote logistieke uitdagingen met zich mee, belast zorgverleners en heeft door de vervoersbewegingen ook gevolgen op milieugebied.
Veel tijd naar niet-zorgtaken
De VVT-sector kent al geruime tijd problemen met beschikbaar zorgpersoneel, weet Richard Boucherie. De hoogleraar stochastische operations research aan Universiteit Twente is medeoprichter van onderzoeksgroep CHOIR, gericht op het ontwikkelen van praktische oplossingen in capaciteitsmanagement voor de zorg.
“Ook Stichting Lucrum - een samenwerkingsverband van zorgorganisaties en leveranciers van goederen, hulpmiddelen en logistieke diensten in de zorg – zag deze problematiek. Samen constateerden we dat heel veel tijd van zorgmedewerkers wordt besteed aan niet-zorgtaken, soms tot wel 30 procent.”
Project ontzorgen
De wens daaraan iets te doen, leidde tot project Ontzorgen. Kerndoel is de extramuralisering in de regionale zorg op een medisch verantwoorde, economisch haalbare en klimaatneutrale wijze zoveel mogelijk in overeenstemming met de wensen van de zorgverlener en cliënt in te vullen, vertelt Boucherie.
“Zorgverleners besteden intramuraal veel tijd aan taken als was rondbrengen, voorraden in de kast leggen of maaltijden voorbereiden. Taken waarvoor geen zorgopleiding nodig is. Met de krapte op de arbeidsmarkt in de VVT is het interessant daarvoor een alternatief te bedenken. De noodzaak daartoe is groter geworden door het huidige overheidsbeleid, dat erop gericht is mensen langer thuis te laten blijven wonen.”
Gréanne Leeftink, universitair docent Operations Management in de zorg bij Universiteit Twente en eveneens lid van CHOIR, vult aan: “De problemen in de intra- en extramurale zorg kunnen niet los van elkaar gezien worden. De zorg moet op beide plaatsen worden geleverd, net zoals hulpmiddelen. Een oplossing voor de bestaande problematiek moet dus naar het systeem als geheel kijken. In het verpleeghuis niet-zorgtaken laten verrichten door ‘ontzorgverleners’ – onze term voor medewerkers die geen zorgachtergrond nodig hebben voor de taken die ze van de zorgverleners overnemen – levert de zorgverleners extra tijd op die ze aan de zorg kunnen besteden. Eventueel ook aan cliënten in de thuissituatie.”
Regionaal controlecentrum
Zorgtaken en goederen- en dienstentaken uit elkaar rafelen en bij elkaar brengen in hanteerbare takenpakketten voor zorg- en ontzorgverleners: dit vraagt om de ontwikkeling van een regionaal controlecentrum, vertelt Boucherie. Een centrum waar de verzoeken van verpleeghuizen en van cliënten in de thuissituatie voor zorg, goederen en diensten en het aanbod op dit gebied bij elkaar worden gebracht.
Het project Ontzorgen is gestart in januari in de regio Twente. Het begint met het inventariseren van wensen van cliënten en zorgverleners - waaronder verpleegkundigen, verzorgenden, mantelzorgers, en vrijwilligers. Op basis daarvan kan worden gekeken welke optimalisatie van de processen mogelijk is. Ook worden de vervoersstromen in kaart gebracht. “Dit zijn de eerste stappen in een driejarig proces“, licht Leeftink toe. “Deze uitkomsten wijzen de weg naar de ontwikkeling van het controlecentrum.”
Lees het hele artikel in ICT&health 3, die op 14 juni verschijnt.
