Al 10 jaar informeert ICT&health zorgprofessionals en beleidsmakers over de transformatieve en technologische ontwikkelingen binnen de zorg, een bijzondere en bovenal belangrijke prestatie. De rol van ICT in de zorg wordt jaar na jaar groter, en het is prachtig om te zien hoe dit magazine zich het afgelopen decennium heeft ontwikkeld tot een inhoudelijk en vooraanstaand vakblad. Dat werd ook duidelijk tijdens de ICT&health World Conference, dat afgelopen januari voor de tweede maal een internationale insteek had. Daarbij ging het lang niet alleen over mooie gadgets, maar overheerste het gemeenschappelijke doel om de zorg beschikbaar te houden voor alle patiënten.
In deze editie passeren een aantal innovatieve digitale oplossingen de revue, die aantonen dat allerlei partijen hard werken aan dat gemeenschappelijke doel. Bijvoorbeeld in de gehandicaptenzorg, waar zorgverleners het soms best eng vinden om gegevens van hun cliënten te verzamelen (pagina 34-35). Om deze zorgorganisaties hierbij te ondersteunen, heeft onder andere het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) het ‘Leren Werken met Data in de gehandicaptenzorg’ ontwikkeld. De kennis die hierover wordt opgedaan in de gehandicaptenzorg kan vervolgens meegenomen worden naar andere spelers binnen het zorgveld.
Kritische blik op innovaties
In de ouderenzorg wordt bijvoorbeeld gewerkt aan het ‘Platform Mantelzorg Versterking’, waarmee ouderen meer eigen regie krijgen over hun gezondheid en leven (pagina 60-61). De MeanderGroep Zuid-Limburg levert een combinatie van digitale en fysieke thuiszorg, waarbij ze oplossingen bedenken met klinisch redeneren als uitgangspunt (pagina 10-11). Het grijpt mij dat gekozen wordt om vooral te innoveren vanuit de inzichten van de zorgprofessional, om vervolgens pas na te denken over welke ICT- of technologische oplossing daaraan verbonden kan worden.
In het Radboud UMC is Janneke Grutters afgelopen september aangesteld als hoogleraar Vroege Health Technology Assessment (pagina 6-7). Volledig terecht dat meer aandacht wordt besteed aan het tijdig beoordelen van innovaties, zodat de keuze tussen ‘ja’ of ‘nee’ eerder kan worden gemaakt.
Zeker in de zorg is het belangrijk om kritisch te zijn op innovaties, zo bleek ook uit de oproep van VWS om de digitale weerbaarheid in de zorg actueel te houden (pagina 72-73). De continuïteit van zorg mag niet in de problemen komen, aangezien de consequenties ernstig kunnen zijn. Het is goed om te lezen dat de Europese gemeenschap bezig is met het opstellen van regels die deze cyberbeveiliging en weerbaarheid verbeteren.
Leren van best practices
Ook te vinden in de uitgave die voor je ligt: een amusant artikel over het stoppen met het gebruik van de fax in de zorg (pagina 36-37). Deze zogenoemde Faexit is voor elkaar gebokst door de eerdere DVDExit als best practice te nemen. Geleerde lessen mogen niet weg moeten worden gegooid, maar moeten juist als blauwdruk worden gebruikt bij het aanpakken van het volgende probleem.
Huisartsen zijn goed bezig met de zorgtransformatie en worden daar in de regio Rijnmond bij geholpen door de ICT Praktijkscan (pagina 62-63). Deze externe partij gaat langs bij de huisarts om kritisch te evalueren hoe het gesteld is met de digitalisering, en om te beoordelen welke hulp de huisarts hierbij nodig heeft.
Allemaal ontwikkelingslanden
En last but not least, de coverstory van deze editie (pagina 21-25). Professor Anil Thapliyal van de eMental Health International Collaborative beschrijft zeer treffend hoe de vraag naar geestelijke gezondheidszorg toeneemt, waarbij alle landen op dit vlak eigenlijk ontwikkelingslanden zijn. De wachtlijsten in de ggz lopen op, terwijl mensen met mentale klachten vaak niet op hulp kunnen wachten. Digitale oplossingen kunnen de ggz potentieel beschikbaarder maken, zeker voor jongeren met mentale problemen.
Tijdens het afgelopen congres van ICT&health lag ik helaas ziek in bed. Ontzettend jammer dat ik het als voorzitter van de redactieraad heb moeten missen, maar daardoor kijk ik des te meer uit naar het congres van volgend jaar, van 27-29 januari 2026. ICT&health kennende, belooft het wederom een prachtig congres te gaan worden.
Tot die tijd staan ons ongetwijfeld nog vele mooie edities van het magazine te wachten, waarvan de eerste van 2025 nu voor je ligt. Wederom veel lees- en leerplezier toegewenst!
Groet,
Diederik