Een bijzonder gesprek tussen Open en huisarts Jasper Schellingerhout die stelt dat patiënten onmisbaar zijn voor het slagen van e-health, maar dat de zorgverlener op dit moment de "beperkende factor" is voor succesvolle implementatie van online services (afspraak, econsult, herhaalrecept). Zorgverleners zullen ervoor moeten zorgen dat e-health oplossingen aansluiten bij de ontwikkelingen van vandaag de dag.
Schellingerhout ervaart in zijn praktijk in Etten-Leur volop de voordelen van online diensten voor patiënten. Hij stelt dat huisartsen een meer proactieve houding moeten aannemen. Het is raar dat voor het maken van een afspraak bij een huisarts in de meeste vallen nog altijd gebeld moet worden. Mensen zijn tegenwoordig gewend om vrijwel alles online te regelen.
Het is een gegeven dat 70 procent van de patiënten e-health willen. “Het enige dat wij als dokters hoeven te doen is meegaan met deze ontwikkeling en online inzage en eDiensten faciliteren. Het succes hangt af van de zorgverlener en niet van de patiënt", aldus Schellingerhout.
Koudwatervrees
Artsen die bang zijn dat een deel van de patiënten e-health toepassingen niet begrijpt focussen zich op argumenten die maar voor een klein deel van de patiënten van toepassing is, stelt Schellingerhout. "Dat is koudwatervrees." In zijn praktijk ziet hij dat patiënten uit alle lagen van de bevolking en samenleving gebruik maken van de online diensten.
In het begin was dat wel anders. “Voor 2016 hebben we al enkele jaren een portaal gehad, maar we zagen geen groei in het gebruikerspercentage. Dan moet je jezelf wel even achter de oren krabben, 70% van de patiënten wil het, maar 3% gebruikt het. Toen zijn we een aantal dingen gaan doen, die helemaal niet zo ingewikkeld zijn, maar die wel effect hebben gehad.” De trage start die de praktijk in Etten-Leur ervoer lag overigens in lijn met de Europese adoptie van e-health toepassingen bij huisartsen.
Als voorbeeld noemt hij dat patiënten die slecht, of geen, Nederlands spreken in het online portaal via Google Translate hun verhaal kunnen voorbereiden. Die patiënten worden, wanneer ze bellen, vaak niet goed verstaan en kunnen soms ook niet goed duidelijk maken waar ze last van hebben. Het online portaal biedt daar een oplossing voor en vergemakkelijkt het consult. En, zo constateert Schellingerhout, patiënten blijken heel goed in staat zelf hun weg te vinden binnen de e-health toepassingen.
Maak e-health gebruik aantrekkelijk
Het aantrekkelijk maken van online diensten is volgens de arts ook belangrijk. Wanneer een patiënt online een afspraak maakt en pas over vier dagen terecht kan dan is de kans groot dat die patiënt alsnog de praktijk belt. Als dat telefoontje er toe leidt dat de patiënt eerder geholpen kan worden, dan is de kans klein dat hij het de e-health toepassing in de toekomst nog een keer zal gebruiken. De praktijk in Etten-Leur reserveert daarom op voorhand elke dag een aantal plekken voor patiënten die een afspraak online inplannen. "In het begin waren dit er drie, maar dit aantal is in de loop der jaren organisch gegroeid. Daar is de vraag ook naar", zegt Schellingerhout.
De inspanningen die de Ettense praktijk gedaan heeft om hun e-health diensten populair te maken, leiden er inmiddels toe dat nieuwe functionaliteit snel onder de aandacht van patiënten gebracht kunnen worden. “We hebben de functie ‘check je moedervlek’ aan het portaal toegevoegd. Patiënten zijn deze functie zelf gaan gebruiken. Vanuit de praktijk hebben we daar nul ruchtbaarheid aan gegeven. Ik verwacht dan ook dat als je straks een button toevoegt ‘kijk hier in je dossier’, dat mensen dat vanzelf gaan doen. Het wekt interesse en voor ons is het voordeel dat we er niet heel veel aandacht aan hoeven te besteden.”
Assistentes houden tijd over
Het personeelstekort in de zorg is een van de meest besproken onderwerpen. Het e-health succes in Etten-Leur zorgt ervoor dat assistentes tijdens piekuren andere werkzaamheden kunnen oppakken. De assistentes houden, door het online inplannen van afspraken en het feit dat patiënten niet meer hoeven te bellen voor een lab-uitslag tijd over voor andere zaken.
“Je moet als dokter echt even de actie erin zetten, maar op een bepaald punt ga je merken dat je assistentes tijd overhouden. Dan kun je ze herschikken naar andere taken. Uiteindelijk hebben we toch ook gewoon een arbeidsmarktprobleem en waar je een assistente functioneel kunt gebruiken, is dat wenselijk. Online diensten maken dit mogelijk.”