Duurzaamheid is een tegenwoordig een veelbesproken onderwerp. Ook in de zorg is het een belangrijk thema. Wereldwijd is de zorgsector namelijk verantwoordelijk voor 5-7% van de CO2-uitstoot. In Nederland is dat zelfs 8%. In het UMC Utrecht worden daarom sinds kort herbruikbare laryngoscoopbladen gebruikt in de operatiekamers.
Tot voor kort gooide het UMC Utrecht jaarlijks zo’n 6.000 laryngoscoopbladen weg. Als een patiënt onder narcose wordt gebracht, wordt met behulp van een laryngoscoop een buisje in de keel geplaatst zodat de patiënt kan worden beademd. Het metaal van een laryngoscoopblad is van een dusdanige samenstelling dat het slechts eenmalig gebruikt kan worden.
Herbruikbare laryngoscoopbladen
Anesthesioloog Julia Heusdens nam het initiatief om over te stappen op herbruikbare laryngoscoopbladen. Een herbruikbaar exemplaar is weliswaar duurder in aanschaf, maar gaat minimaal tien jaar mee. Die lange levensduur levert een kostenbesparing van 40% op de bladen op. En ook de duurzaamheidswinst in die tien jaar is niet mis: 4.500 kilo minder staalafval en 41 ton minder CO2-uitstoot. Deze hoeveelheid CO2-uitstoot komt overeen met één persoon die 320 keer op en neer vliegt van Amsterdam naar Londen. Julia: “Dat zijn forse aantallen die je op milieu én ook op financiën bespaart. We zijn niet het eerste ziekenhuis dat overstapt, maar we zijn er wel enorm trots op!”
Praktische vragen
De overstap naar herbruikbaar leverde echter ook een hoop vragen op, die eerst moesten worden beantwoord. Is er een mogelijk effect op de patiënt en de kwaliteit van zorg? Wat betekent de overstap voor de gebruiker? Kan de sterilisatieafdeling de reiniging van 6.000 exemplaren per jaar aan? Wat betekent de overstap naar herbruikbaar voor het logistieke proces? Welke leveranciers zijn er?
Projectleider duurzaamheid Cédric Koolschijn van het UMC Utrecht: “We hadden een fantastisch team bestaande uit anesthesiologen, anesthesiemedewerkers, een inkoper en een assortimentscoördinator en de sterilisatieafdeling. Gezamenlijk hebben we niet alleen antwoorden gevonden op eerdergenoemde vragen, maar ook op vele andere vragen die opkwamen. We hebben geleerd welke stappen we moeten nemen, zodat we nu een kopieerbare aanpak hebben voor het overstappen naar herbruikbare instrumenten. Alle benodigde informatie is uiteindelijk gebundeld en gepresenteerd aan het divisiemanagement, dat akkoord gaf voor de overstap naar herbruikbare laryngoscoopbladen. Het is een mooi signaal dat zowel zorgverleners als management de noodzaak tot verduurzaming ondersteunen. Je hebt ook iedereen nodig om een gezonde toekomst te realiseren.”
Verduurzaming OK-complex Saxenburgh
Begin dit jaar maakte ook het Saxenburgh Medisch Centrum bekend stappen te zetten op weg naar een duurzame operatiekamer. Volgens het Saxenburghse Green Team Ok, dat een onderzoeksrapport heeft opgesteld over de verduurzaming van het OK-complex van Saxenburg, zijn sommige stappen richting verduurzaming relatief eenvoudig te realiseren.
Zo is de uitstoot van anesthesiegassen aanzienlijk verminderd door narcose op een andere manier toe te dienen of te werken met low-flow anesthesie. Daarnaast is er een grote stap gezet door het scheiden van afval. Wel bleek het scheiden van afval minder eenvoudig dan gedacht, vooral vanwege het logistieke proces rondom afvalverwerking.