Hoe goed kan een Duitse apotheker jou helpen wanneer jij hem of haar je recept geeft dat je kreeg van een Nederlandse huisarts? Krijg jij in Duitsland het geneesmiddel dat je in Nederland gewend bent? Ik neem je mee in hoe het project UNICOM eraan bijdraagt dat elke apotheker in Europa beschikt over eenduidige, complete geneesmiddelinformatie. Zodat jij je vertrouwde geneesmiddel kunt krijgen.
Het UNICOM-project (zie kader ‘UNICOM’) heeft de toepassing van IDMP-standaarden versneld. IDMP staat voor IDentification of Medicinal Products. Deze standaarden maken binnen Europa medicatieherkenning mogelijk los van land en taal. Dat biedt voordelen voor onder andere receptenverkeer en het melden van bijwerkingen en de Europese inrichting hiervan. Het project UNICOM werd in de zomer van 2024 succesvol afgerond.
Standaardisatie
De IDMP-standaarden standaardiseren het vastleggen en uitwisselen van de volgende geneesmiddelgegevens1:
- Substantie (die een of meer werkzame stoffen kan bevatten);
- Doseringsvorm (zoals poeder, tablet, injectie, capsule);
- Doseer- of meeteenheden (zoals mg, ml, mg/l, ppm);
- Farmaceutische productidentificatie;
- Geneesmiddel-identificatie.
Voordelen IDMP-standaarden
Met de IDMP-standaarden is het in Europa duidelijk om welk geneesmiddel het gaat en wat de precieze samenstelling ervan is. Het op dezelfde wijze duiden van medicatie biedt grote voordelen:
- Voor zorgverleners en patiënten is duidelijk om welk geneesmiddel het gaat met welke werkzame stof en in welke dosering;
- Geneesmiddelrecepten zijn verwerkbaar over landsgrenzen heen: een patiënt kan zijn geneesmiddel krijgen in een ander EU-land dan waarin het is voorgeschreven;
- Het wordt gemakkelijker om de medicatiegegevens te begrijpen uit patiëntsamenvattingen uit andere EU-landen;
- We kunnen bijwerkingen van geneesmiddelen op Europees niveau monitoren;
Het lukt medicatietekorten eerder te signaleren en op te lossen doordat inzichtelijker wordt waar welk geneesmiddel voorradig is.
Rol Nictiz binnen UNICOM
Nictiz, de Nederlandse kennisorganisatie voor digitale informatie-uitwisseling in de zorg, fungeerde binnen UNICOM als spin in het web tussen de SDO’s (Standards Development Organizations). Doel was te komen tot gezamenlijke richtlijnen voor data-uitwisseling: van marktautorisatie van het product tot en met het gebruik binnen Europese en nationale geneesmiddelendatabases.
European health data space
De implementatie van IDMP-standaarden als inspanning van UNICOM is een essentiële bouwsteen voor de European health data space (EDHS). Met UNICOM zijn er op Europees - en landelijk niveau goede stappen gezet voor de IDMP-implementatie in de praktijk.
Ook in Nederland zijn we de IDMP-standaarden aan het implementeren. In een eerder artikel2 staat meer over de samenwerking daarvoor tussen de Nederlandse stakeholders CBG (College ter beoordeling van geneesmiddelen), Z-Index, NEN (Stichting koninklijk Nederlands normalisatie-instituut) en Nictiz. Inmiddels is de samenwerking uitgebreid met meer partners.
UNICOM
UNICOM - Up scaling the global univocal identification of medicines - was een project binnen het HORIZON 2020 programma van de Europese Commissie. Met ruim 41 partners in 18 EU-landen hield UNICOM zich bezig met de implementatie van standaarden die een essentiële rol spelen in juiste en complete digitale informatievoorziening rond geneesmiddelen (de implementatie van de ISO-suite (International Organization for Standardization) van IDMP-standaarden - IDentification of Medicinal Products). Met het inregelen van deze standaarden zijn diensten zoals patiëntsamenvattingen een stap dichterbij, evenals veilig grensoverschrijdend elektronisch voorschrijven (ePrescription), veilige grensoverschrijdende elektronische verstrekking (eDispensation) en effectieve geneesmiddelenbewaking.
Wil je meer weten over IDMP-standaarden? Lees dan het handboek IDMP in a capsule.
Wil je zelf ervaren wat standaardisatie in een klinische setting betekent voor geneesmiddelinformatie? Speel dan het substitutiespel.
CV
Zain Ishfaq is adviseur Internationaal en projectleider UNICOM bij Nictiz.
