Het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) van de Universiteit van Gent heeft een serious game gelanceerd die gericht is op het versterken van de geestelijke gezondheid bij jongeren in de leeftijd van 12 tot 16 jaar. Zelfdoding onder deze leeftijdsgroep is de belangrijkste doodsoorzaak bij jongeren tussen de 15 en 19 jaar. De serious game Silver is een preventieve werking moet een preventieve werking hebben op op de piek in suïcidale gedachten die optreedt rond 15-16 jaar.
Silver is ontwikkeld vanuit de gedachte dat elke moeilijkheid of tegenslag ook een positieve uitkomst kan hebben. Zo zijn de initiatiefnemers ook aan de naam voor de game gekomen. Die is afgeleid uit het spreekwoord ‘Every cloud has a silver lining’. Met de serious game wil VLESP een speelse, laagdrempelige, manier een beter begrip van het mentaal welzijn van jongeren kweken . Het uiteindelijke doel is een bijdrage te leveren aan betere zelfmoordpreventie onder jongeren.
“In deze tijden merken we hoezeer mentaal welzijn bij jongeren van belang is. Preventie is de beste manier om op lange termijn de geestelijke gezondheid van jongeren te versterken. Het aanbieden van de game Silver geeft jongeren de kans om inzicht te krijgen in belangrijke zaken omtrent mentaal welbevinden. Vlaanderen is hierin wereldwijd een voortrekker”, zegt Wouter Beke, Vlaams minister van Welzijn.
Zelfmoordpreventie met serious game
De centrale boodschap, dat elke tegenslag een positieve uitkomst kan hebben, loopt als een rode draad door de hele game. Op een speelse manier wordt zo gewerkt aan het ontwikkelen van twee primaire vaardigheden die daarvoor nodig zijn; cognitieve coping en emotieregulatie.
Bij de ontwikkeling van cognitieve coping ligt de focus op het herkennen en aanpakken van denkgewoontes. Met emotieregulatie moet de speler emoties leren herkennen en begrijpen zodat hij er mee leert omgaan. Binnen de serious game wordt daarnaast, indirect, ook aandacht geschonken aan sociale en probleemoplossende vaardigheden.
Vanwege de gevoeligheid van het onderwerp van de serious game - zelfmoord en preventie - is besloten dat de game via scholen verspreid wordt. Een andere reden daarvoor is het feit dat jongeren voldoende speeltijd nodig blijken te hebben om het beoogde resultaat te kunnen bereiken. Voor de verspreiding van Silver is een educatief vormingspakket samengesteld.
Studie naar het effect van Silver
Het effect van Silver is onderzocht bij 1128 leerlingen uit 10 verschillende Vlaamse scholen. De deelnemers aan het onderzoek kwamen uit eerste en twee graad ASO, BSO, KSO en TSO. Uit het onderzoek kwam naar voren dat de serious game een positief effect had op vaardigheden voor emotieregulatie.
Na het spelen van de game bleken jongeren beter in staat emoties te herkennen, benoemen en begrijpen. De jongeren maakten minder denkfouten en gaven aan een beter begrip te hebben van het verband tussen hun gevoelens, gedachten en gedrag. Daarnaast zeiden ook beter te begrijpen hoe anderen denken en zich voelen.
Ook niet onbelangrijk was het feit dat jongeren de personages in de game leuk vonden en zich konden inleven in de verhalen. Daardoor kan niet alleen het effect van de game versterkt worden, maar het zorgt ook voor een versterkte motivatie om de game te spelen.
“Onderzoek heeft aangetoond dat problemen met emotieregulatie vaardigheden kunnen leiden tot psychische problemen. Silver werkt net op die basisvaardigheden in en kan zo een sterke preventieve werking hebben bij jongeren en hen weerbaarder maken” zegt Prof. Gwendolyn Portzky, UGent-professor en directeur VLESP.
Ook in Nederland groeit de aandacht voor zelfmoordpreventie bij jongeren. Begin dit jaar werd speciaal voor de LHBT+ doelgroep een online behandeling ontwikkeld voor het verminderen van suïcidale gedachten en het voorkomen van zelfmoord(pogingen.
