Voor het eerst is er een goede, driedimensionale atlas beschikbaar van de ontwikkeling van een menselijk embryo. Dat stelt het AMC. Er is zeven jaar gewerkt aan het maken van de 3D Atlas, die voor iedereen online te bekijken is.
De atlas ruimt een aantal misverstanden over de ontwikkeling van het menselijk embryo uit de weg. En biedt daardoor een nieuwe kijk op aangeboren afwijkingen. Dat blijkt uit onderzoek van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam, dat recent verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift Science.Gebruik in onderwijs
De database kan worden gebruikt in het onderwijs. Bovendien kunnen artsen en onderzoekers nu beter zien hoe aangeboren afwijkingen en anatomische varianten ontstaan, zodat zij dit beter kunnen uitleggen aan hun patiënten. Ook kunnen aanstaande ouders thuis de embryonale ontwikkeling van hun kind interactief bestuderen.Wetenschappelijk gezien levert de embryologieatlas veel nieuwe perspectieven op. De huidige leerboeken blijken namelijk vooral gebaseerd te zijn op verouderde schematische tekeningen van muizen- en kippenembryo’s. Die zijn gaandeweg de standaard geworden voor het embryologieonderwijs aan toekomstige artsen, terwijl niet meer te controleren is waar de oorspronkelijke informatie vandaan komt. Ook de – verklaarbare – schaarste van menselijke embryo’s hindert de wetenschappelijke bestudering van de ontwikkeling.
15.000 foto’s gedigitaliseerd
75 (bio)medische studenten van de Universiteit van Amsterdam waren de afgelopen zeven jaar betrokken bij het project. Zij hebben foto’s gedigitaliseerd van ruim 15.000 coupes van embryo’s in de leeftijd van 15 dagen tot twee maanden. De embryo’s komen uit de historische Carnegie-collectie in de VS.Onder leiding van promovenda Bernadette de Bakker en hoogleraar Antoon Moorman van de afdeling Anatomie, Embryologie & Fysiologie, zijn interactieve reconstructies gemaakt op basis van de digitale beelden. Vervolgens is een unieke wetenschappelijke database aangelegd waarmee de groei en positie van elk orgaan van dag tot dag kan worden gevolgd.
Op de foto’s zijn volgens het AMC details te zien die op een zwangerschapsecho nooit waar te nemen zouden zijn, omdat het embryo nog erg klein is tijdens de eerste acht weken. Het groeit in die periode uit van een bevruchte eicel van eentiende millimeter tot een embryo van 30 millimeter.
